نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استاد گروه فقه و مبانی حقوق اسلامی، پردیس فارابی دانشگاه تهران، قم، ایران

2 دکتری فقه و مبانی حقوق اسلامی، پژوهشگر دوره پسادکتری دانشگاه آزاد اسلامی واحد قم، قم، ایران

چکیده

مراجع اداری رسیدگی‌‌کننده به اشتباهات و اختلافات ثبتی، یعنی هیئت‌‌های نظارت و شورای عالی ثبت، از جمله دادگاه‌‌های اختصاصی اداری هستند که در احقاق حقوق شهروندان و به نتیجه رساندن پرونده‌‌های ثبتی دارای نقشی اساسی و مهم می‌‌باشند که عدم رسیدگی به موقع و صحیح در این مراجع، کارآمدی آن‌‌ها را به شدت تحت‌تأثیر قرار می‌‌دهد. در این تحقیق که به شیوه توصیفی- تحلیلی و با روش مطالعة کتابخانه‌‌ای و با هدف بررسی راه‌‌های افزایش کارآمدی مراجع اختصاصی دادرسی ثبتی انجام شده است، علل ناکارآمدی هیئت‌‌های نظارت و شورای عالی ثبت در وضعیت فعلی مورد تحلیل و بررسی قرار گرفته و چنین نتیجه‌‌گیری شده است که دلایلی چون: اطالة رسیدگی به پرونده‌‌های ثبتی به دلیل انجام مکاتبات و ارسال گزارشات متعدد از واحدهای ثبتی به هیئت‌‌های نظارت، نادیده گرفتن اصول استقلال و بی‌‌طرفی به دلیل تفویض برخی اختبارات هیئت نظارت به رؤسای واحدهای ثبتی و وجود برخی تعصّبات سازمانی، بی‌‌توجهی به ابزارهای تأمین‌‌کننده و نیز ابزارهای کنترل بی‌‌طرفی با وجود تفویض اختیار مذکور، به خصوص در مواردی که قابل تجدیدنظر در شورای عالی ثبت نمی‌‌باشند، عدم تأمین حق دسترسی به دادگاه به دلایلی چون بُعد مسافت و همچنین عدم توجه کافی به اصل حقّ استماع، موجب عدم کارآمدی این مراجع می‌‌گردند که در جهت رفع نواقص مذکور، ضرورت بازنگری در حدود صلاحیت و حیطة وظایف این مراجع بدین شرح پیشنهاد شده است: ایجاد هیئت نظارت در تمامی واحدهای ثبتی، ایجاد مرجع جدیدی تحت عنوان شورای ثبت استان در ادارات کل ثبت استان‌‌ها و تفویض اختیارات فعلی شورای عالی ثبت به این شورا و گسترش قلمروی صلاحیت و وظایف شورای عالی ثبت مستقر در سازمان ثبت اسناد و املاک کشور

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Necessity of reviewing in the References to handle with mistakes and disputes in Registration of Documents and Estate (The supervisory boards and the Supreme Council of Document Record)

نویسندگان [English]

  • Mohammad Rasool Ahangaran 1
  • Seyed Mohsen Razavi Asl 2

1 Professor, College of Farabi, University of Tehran, Qom, Iran

2 Ph.D. of Jurisprudence and Principles of Islamic Law, Postdoctoral Researcher at Islamic Azad University, Qom Branch, Qom, Iran

چکیده [English]

The administrative authorities deal with the mistakes and dispute in Registration of Documents and Estate, namely, the supervisory boards and the Supreme Council, including administrative courts that play an essential and important role in the outcome of the records. In this research , the current status of these references has been investigated and the reasons their inefficiencies are: Prolongation Checking the Files Send, Ignoring the principles of independence and impartiality, Disregard of producer tools and control tools in Impartiality in the said discretion ago, Lack of access to court for reasons such as lack of attention to the principle of the right to be heard, Has been analyzed and Finally, the necessity of reviewing the jurisdiction and scope of these authorities has been concluded the most important of these is the establishment of a Supervisory Board in all Registry Units, The creation of a new authority known as the Provincial Supreme Council of Document Records in the Provincial Document Records's General Offices and delegating the current powers of the Supreme Council of Document Record to the This Council and expanding the jurisdiction and duties of the Supreme Council of Document Records established by the State Register of Property and Documents.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Supervisory Board
  • Supreme Council of Document Record
  • Registration Law
  • registration of the Documents and property
  • mistakes and Differences
آدابی، حمیدرضا، حقوق ثبت تخصصی: حقوق ثبت املاک، ثبت اسناد، اجرای مفاد اسناد لازم‌‌الاجرا، ثبت شرکت‌‌ها، چاپ سوم (تهران: جنگل، جاودانه 1396).
آخوندی، محمود، آیین دادرسی کیفری سازمان و صلاحیت مراجع کیفری، جلد دوم، چاپ سیزدهم (تهران: انتشارات سازمان چاپ و انتشارات امور خیریه، 1390).
آذرپور، حمید؛ غلامرضا، حجتی اشرفی،  مجموعه محشی بخشنامه‌‌های ثبتی: به انضمام آراء وحدت رویه کانون سردفتران و دفتریاران تا خرداد 1396، چاپ بیستم (تهران: گنج دانش، 1396).
اسمیت، روناک م.، قواعد حقوق بین‌‌الملل بشر، ترجمه فاطمه کیهانلو، چاپ اول (تهران: انتشارات دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران، 1388).
تاری‌‌وردی، صادق؛ عباسی، محمود، «اصول دادرسی منصفانه در محاکم اداری و هیئت‌‌های انتظامی پزشکی»، فصلنامه حقوق پزشکی، سال سوم، شماره نهم (1388)، صص 148-113.
تفکریان، محمود، حقوق ثبت املاک، چاپ هفدهم (تهران: نگاه بیّنه، 1396).
تفکریان، محمود، «نقش هیئت نظارت و شورای عالی ثبت»، ماهنامه کانون، سال 45، دوره دوم، شماره 34 (1381)، صص 43-15.
حیدری، سیروس، «اصل تناظر در دادرسی اداری با تأکید بر دادرسی دیوان عدالت اداری»، مجله مطالعات حقوقی دانشگاه شیراز، دوره نهم، شماره دوم (1396)، صص 116-83.
رستمی، ولی و همکاران، دادرسی عادلانه در مراجع اختصاصی اداری ایران، چاپ اول (تهران: انتشارات دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران، 1388).
شمس، عبدالله، آیین دادرسی مدنی (دوره پیشرفته)، جلد اول، چاپ سی‌و‌پنجم (تهران: دراک، 1394).
شیخ صدوق، محمد علی ابن بابویه القمی، من لایحضره الفقیه، جلد چهارم، چاپ دوم (قم: انتشارات جامعه مدرسین، 1404ه. ق.).
فلاح‌‌زاده، علی‌‌محمد، «تحولات حقّ استماع در حقوق اداری انگلستان و ایران»، فصلنامه پژوهش حقوق عمومی، سال پانزدهم، شماره 41 (1392)، صص 206-169.
کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، جلد هفتم، چاپ سوم (قم: دارالکتب الاسلامیه، 1367).
مصباح، محمدسعید؛ میرجلیلی، محمدمهدی، اطاله دادرسی مانعی جهت تحقق حقوق شهروندی، کنفرانس بین‌‌المللی نوآوری و تحقیق در علوم انسانی مدیریت و معارف اسلامی، (1395)، ص 8-1.
ناجی، مرتضی، «بی‌‌طرفی در دادرسی کیفری»، مجله حقوقی دادگستری، شماره 56 و 57 (1385)، صص 57-52.
همتی، مجتبی، «تحلیل قانون دیوان عدالت اداری از منظر استانداردهای خاص دادرسی منصفانه اداری؛ با نگاهی به رویه دادگاه اروپایی حقوق بشر»، فصلنامه پژوهش حقوق عمومی، سال نوزدهم، شماره 55 (1395)،  صص 272-245.