نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه حقوق خصوصی، واحد دامغان، دانشگاه آزاد اسلامی، دامغان، ایران

2 دانش آموخته ی دکتری حقوق خصوصی، واحد سمنان، دانشگاه آزاد اسلامی، سمنان، ایران

3 دانش آموخته ی کارشناسی ارشد حقوق ثبت اسناد و املاک، واحد دامغان، دانشگاه آزاد اسلامی، دامغان، ایران

چکیده

هیئت نظارت موضوع ماده 6 قانون ثبت اسناد و املاک، به‌عنوان مرجع رسیدگی به کلیة اختلافات و اشتباهات ثبتی، فاقد تضمین‌‌های رسیدگی عادلانه است و اجرای روش فعلی، اصرار بر نارسایی‌‌هایی است که کمکی به وضعیت قضاییِ کشور و سیاست قضازدایی نمی‌نماید. شاید بتوان با اصلاحاتی جزئی از جمله گسترش تفویض اختیار، تشکیل شعبات متعدد و تخصّصی، تنقیح آیین‌نامة اجرایی و بخشنامه‌‌های ثبتی، گامی در جهت تسریع و تسهیل رسیدگی برداشت، اما نارسایی‌‌‌‌هایی چون ضعف ورود این مرجعِ شبه‌‌قضایی به ماهیت اختلافات ثبتی و احالة رسیدگی به مراجع قضایی (در مواردی که بیم خلل به حقوق مکتسبة اشخاص متصوّر است) همچنان پابرجا است. اولین سؤال مقاله این است که چرا هیئت نظارت باید نسبت به اشتباهات و اختلافات ثبتی رسیدگی ماهوی نماید؟ و در این راستا مبانی توجیه‌کنندة لزوم ورودِ مراجع شبه‌‌‌قضایی به ماهیت ترافعات چیست؟ ثانیاً با فرض اینکه هیئت نظارت (با وضعیت فعلی) قابلیت رسیدگی ماهوی به اشتباهات و اختلافات ثبتی را نداشته باشد، برای توسعة روش‌های حل اختلافِ جایگزین رسیدگی قضایی، چه اصلاحات و ابزارهایی باید در اختیار هیئت‌ها قرار گیرد؟

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Strengthening the supervisory board In order to deal substantively with disputes and registration errors

نویسندگان [English]

  • Alireza Hasani 1
  • Amir masoud Fatemian 2
  • Ashkan Ashtian 3

1 Assistant Professor, Department of Private Law, Damghan Branch, Islamic Azad University, , Damghan, Damghan, Iran

2 PhD in Private Law, Semnan Branch, Islamic Azad University, Semnan, Semnan, Iran

3 Master of Laws, Damghan Branch, Islamic Azad University, Damghan, , Damghan, Iran

چکیده [English]

The supervisory board subject to Article 6 of the Real Estate Registration Law, as the authority for dealing with all disputes and registration errors, lacks the guarantees of a fair hearing, and the implementation of the current method is an insistence on inadequacies that do not contribute to the judicial situation of the country and the policy of decriminalization. . It is possible to take a step towards speeding up and facilitating the proceedings with minor reforms such as the expansion of delegation of authority, the formation of numerous and specialized branches, the revision of executive regulations and registration directives, but inadequacies such as the weakness of this quasi-judicial authority's entry into the nature Registration disputes and referral to judicial authorities (in cases where there is a threat of violation of acquired rights of individuals) are still standing. The first question of the article is why the supervisory board should deal with the errors and discrepancies in the registration. And in this regard, what are the justifications for the need for quasi-judicial authorities to enter into the nature of disputes? Secondly, assuming that the supervisory board (with its current status) does not have the ability to deal substantively with errors and registration disputes, what reforms and tools should be provided to the boards for the development of alternative dispute resolution methods?
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Transnational Procedure
  • Supervisory Board
  • Register of Documents and Property
  • Fair Trial
  • Quasi-judicial authorities related to the organization of documents and real estate registration
افتخار جهرمی، گودرز، حق متهمان در بهره‌مندی از وکیل در لایحه آیین دادرسی کیفری، دایره المعارف علوم جنایی، کتاب دوم، (تهران: نشر میزان، 1392).
آقایی جنت‌مکان، حسین، حقوق دادرسی عادلانه و منصفانه (دادگرانه)، (تهران: انتشارات جنگل، 1396).
امامی، محمد؛ موسوی، سیدنصرالله، «مبانی نظری مراجع شبه‌قضایی و جایگاه آن‌ها در حقوق ایران»، نشریه علوم اجتماعی و انسانی دانشگاه شیراز، پیاپی 41، شماره 2، (1383).
بهرامی، داریوش، حقوق ثبت املاک در ایران، چاپ دوم، (تهران: بنیاد حقوقی میزان، 1393).
پاک‌نهاد، امیر، آسیب‌شناسی مجازات اعدام در حقوق ایران، دایره‌المعارف علوم جنایی، چاپ دوم، (تهران: نشر میزان، 1392).
پژوهشگاه قوه قضاییه، راهکارهای ارتقای رسیدگی عادلانه در مراجع اختصاصی غیرقضایی، (تهران: مرکز مطبوعات و انتشارات قوه قضاییه، 1397).
تنک، آندره، ترجمه : صفایی، سید حسین، حسینی، سید احسان، مبانی و اصول مسئولیت مدنی از دیدگاه حقوق تطبیقی، (تهران : انتشارات شرکت سهامی انتشار، 1398).
توازنی‌‌زاده، عباس، «تأملی بر تاثیر نظریه اعمال حاکمیت و اعمال تصدی بر رژیم حقوقی حاکم بر سازمان‌‌های دولتی و برنامه‌‌های اصلاح ساختار نظام اداری ایران»، نشریه مجلس و راهبرد، شماره 51، (1385).
حقیقت، علی، ثبت املاک در ایران، چاپ دوم (تهران: انتشارات کتابخانه گنج دانش، 1387).
دهقانی، حسین، «مدیریت زمان تسریع در دادرسی»، نشریه تعالی حقوق، شماره 12 (1390).
دومیشیل، آندره؛ پی‌یر، لالومی‌یر، حقوق عمومی، ترجمه ابوالفضل قاضی، تهران، (نشر دادگستر، تهران : 1376).
شمس، عبدالله، دوره پیشرفته آیین دادرسی مدنی، جلد اول، چاپ سی و پنجم، (تهران: انتشارات دراک، 1394).
  صابر، محمود؛ طباطبایی حصاری، نسرین، «آثار حقوقی و اقتصادی نظام ثبت املاک»، فصلنامه حقوق مجله دانشکده حقوق و علوم سیاسی، دوره 41، شماره 2 (تابستان 1390).
صابر، محمود؛ ناظریان، حسین، «مهلت معقول دادرسی در دیوان کیفری بین‌المللی و آرای دادگاه اروپایی حقوق بشر»، مجله پژوهش‌های حقوق تطبیقی دانشگاه تربیت مدرس، دوره ۱۸، شماره ۴ (1393).
صقری، محمد، «اعتبار صحت ظاهری در حقوق مدنی (بحثی در حقوق ایران و فرانسه)»، فصلنامه پژوهش حقوق و سیاست، دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه علامه طباطبایی، سال هشتم، شماره 18 (1385).
طباطبایی حصاری، نسرین، مبانی و آثار نظام ثبت املاک، (تهران: شرکت سهامی انتشار، 1389).
طباطبایی حصاری، نسرین؛ کاظمی، محمود، «جایگاه حمایت از اشخاص ثالث در نظام‌های ثبت املاک»، مجله مطالعات حقوق تطبیقی دانشگاه تهران، دوره 4، شماره 1 (1392).
طباطبایی حصاری، نسرین، «وصف تجریدی نظام ثبت املاک بر مبنای تئوری اعتماد عمومی»، مجله مطالعات حقوق تطبیقی دانشگاه تهران، دوره 5، شماره 2 (1393).
طباطبایی مؤتمنی، منوچهر، حقوق اداری ایران، چاپ پنجم (تهران: انتشارات مهر، 1374).
طجرلو، رضا و همکاران، «نقش و کارکرد کمیسیون رسیدگی به اختلافات ناشی از اراضی ملی از منظر اصول دادرسی منصفانه»، فصلنامه پژوهش حقوق عمومی دانشگاه تربیت مدرس، شماره 49 (1394).
عزیزی، ابراهیم و سایرین، «تأثیر روش انتخاب قاضی بر استقلال قاضی در حقوق ایالات متحده با نگاهی به حقوق ایران»، پژوهش های حقوق تطبیقی، شماره 1 (1392).
غمامی، مجید؛ محسنی، حسن، «اصول تضمین‌کنندة عملکرد دموکراتیک در دادرسی و اصول مربوط به ویژگی‌های دادرسی مدنی»، مجله حقوق دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران، دوره 74 (1385).
غمامی، مجید، محسنی، حسن؛  آیین دادرسی مدنی فراملی (تهران، انتشارات شرکت سهامی انتشار، 1390).
فتحی، محمدجواد، دهقانی، علی، «استقلال بازپرس در انجام تحقیقات مقدماتی و تأثیر آن در تحقق دادرسی عادلانه»، مجله فقه و حقوق، دوره 6، شماره 20 (1388).
مافی، همایون؛ غمیلویی، محمد، «مفهوم و ضمانت اجرای «اصول دادرسی» در آیین دادرسی مدنی»، مجله دانشنامه های حقوقی، دوره 2، شماره 3 (1398).
محسنی، حسن، «فن اداره جریان دادرسی مدنی، سازماندهی دادرسی در قالب اصول دادرسی»، فصلنامه حقوق، مجله دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران، دوره 40، شماره 4 (1389).
ناجی زواره، مرتضی، «بی‌طرفی در دادرسی کیفری»، مجله حقوقی دادگستری، شماره 56-57 (1387).
نیازپور، امیرحسین، «حق متهمان مبنی برداشتن وکیل در فرایند کیفری؛ جلوه‌ای از حقوق شهروندی»، مجله حقوقی دادگستری، شماره 58، (1386)
نیکویی، سمیه، «الزامات علنی بودن دادرسی کیفری در پرتو دادرسی عادلانه»، مجله حقوقی دادگستری، شماره 56-57 (1385).
هداوند، مهدی، آقایی طوق، مسلم، دادگاه‌‌های اختصاصی اداری در پرتو اصول و آیینهای دادرسی منصفانه (حقوق ایران و مطالعه تطبیقی)، (تهران: انتشارات خرسندی، 1394).
واحد، شقایق؛ معبودی نیشابوری، رضا، «استقلال و بی‌طرفیِ داور؛ ترادف یا تمایز؟ (مطالعۀ تطبیقی در داوری تجاری بین‌المللی)»، مطالعات حقوق تطبیقی، دوره 6، شماره 1 (1394).
یاوری، اسدالله، «درآمدی بر مفهوم تنظیم‌‌گیری حقوق»، مجلسه حقوق تطبیقی دانشگاه تهران، دوره 5، شماره 2، (1393).