نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

استادیار گروه حقوق، دانشکده حقوق و علوم اجتماعی، دانشگاه تبریز

چکیده

تصویب مادة 495 قانون مجازات اسلامی جدید به تردیدها در تشخیص مبنای مسئولیت
پزشکان پایان داد. و مسئولیت مدنی پزشک را مبتنی بر فرض تقصی ر وی دانست اما معیار و یا
معیارهای تشخیص این تقصیر چیست؟ و دادرس بر چه مبنایی حکم بر تقصیر یا عدم تقصیر
پزشک خوانده خواهد داد؟ سوالی که در نوشتههای حقوقدانان کشورمان پاسخ مشروح و روشنی
عدم رعایت استاندارد مراقبت و » ندارد. در آثار حقوقدانان نظامهای پیشرو نیز به استاندارد کلی
در تشخیص تقصیر پزشک پرداخته شده بود. اما این معیار به دلیل انتقادات وسیع، « مهارت متعارف
به ویژه از ناحیۀ حقوقدانان آلمانی، نظامهای حقوقی را به چالش کشیده و کم کم معیار شهرت
است، تقصیری که در « تقصیر نوعی ن سبی » در حال تبدیل شدن به معیار « تقصیر نوعی » یافتۀ
تشخیص آن، صرفاً، پزشک متعارف ملاک و معیار نیست و بلکه معیار تشخیص تقصیر هر پزشکی
در تشخیص یا درمان بیمار عملکردپزشکان همسنخ پزشک خوانده خواهد بود.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

A Comparative Approach on the Concept of Physician’s Fault Criteria

نویسنده [English]

  • Gholamreza Hajinouri

چکیده [English]

The adoption of Article 495 of new Islamic Penal Code has removed the
ambiguity in determining physicians’ liability basis . In other words, it considers
physicians’ civil liability on the basis of presumed fault. However, the questions
are: What are criteria for this fault? On what basis, will judges make a judgment
for liability or lack of liability of physicians? Iranian lawyers have not
addressed these questions clearly and adequately. The general requirement of
"Failure to comply with reasonable skill and care standards" had been
mentioned by foreign lawyers and academics in leading legal systems for the
purpose of recognizing physicians' fault . Having said that, due to extensive
criticisms, particularly by German lawyers, this criterion has challenged these
legal systems. As a result, the "objective fault" criterion is gradually changing
to "a relative fault" criterion. It means that in recognizing the fault, the
reasonable physician’s behavior is not the only criterion and other similar
physicians are also the pattern for recognition of his fault.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Presumed fault
  • Fault criteria
  • Physician
  • Tort law
  • Patient
  • Relative fault
1.بادینی، حسن. )» .(1389نگرشی انتقادی به معیار انسان معقول و متعـارف بـرای تشـخیص تقصیر درمسئولیت مدنی«، فصلنامه حقوق، شماره  ،1صفحات .93-73
2پژوهشـگاه قـوه قضـائیه، ) .(1393بررسـی قواعـد مسـئولیت پزشـک در قـانون مجـازات اسلامی  1392گزارش نشست علمی، تهران، مرکز مطبوعات و انتشارات قوه قضائیه.
3جعفریتبار، حسن. )» .(1377از آستین طبیبان، قولی در مسـئولیتمـدنی پزشـکان«، مجلـه دانشکدة حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران. شماره  ،41صفحات .86-55
 .4داراب پور، مهراب. ) .(1378مسئولیتهای خارج از قرارداد، تهران، انتشارات مجد.
 .5دریاباری، سید محمد زمان. )» .(1381بیمه مسئولیت پزشک«، فصلنامه صنعت بیمه.شـماره.100-67 ، صفحات3
6. شمس، عبداله. ).(1384آئیندادرسی مدنی، ج  ،3تهران، نشر دراک.
 .7شهیدی، مهدی. ) .(1377تشکیل قراردادها و تعهدات، تهران، نشر حقوقدان.
 .8صفائی، سیدحسین. )» .(1391مبانی مسئولیتمدنی پزشک با نگاهی به لایحه جدید قـانون مجازات اسلامی«، فصلنامه دیدگاههای حقوق قضایی. شماره  ،58صفحات.141-156
 .9عباسی، محمود. ) .(1379حقوق پزشکی، ج  ،1چاپ اول، تهران، نشر حقوقی-حیان.
 .10کاتوزیــان، ناصــر. ) .(1379الــزامهــای خــارج از قــرارداد، ج  ،1چــاپ دوم، تهــران، انتشارات دانشگاه تهران.
 .11ــــــــــــــ ) .(1383اثبات و دلیل اثبات، ج  ،2تهران، نشر میزان.
 .12ــــــــــــــ ) .(1372قواعد عمومی قراردادها، ج  ،1تهران، به نشر.
 .13ــــــــــــــ جنیدی، لعیا و غمـامی، مجیـد. ) .(1381مسـئولیتمـدنی ناشـی از حـوادث رانندگی، تهران، انتشارات دانشگاه تهران.
 .14گرجی، ابولقاسم. ) .(1382دیات، تهران، انتشارات دانشگاه تهران.
 .15مراد زاده، حسن و سالار کریمی، محدثه. )» .(1393مسئولیت مـدنی مجموعـه درمـانی در آینه آرای مراجع قضایی«، فصلنامه حقوق پزشکی. شماره  ،28صفحات .75-43 فرانسه
16. Carbonnier, Jean.(2000).Droit Civile, 4, (Obligations) Praise, P. V. F
فصلنامه پژوهش حقوق خصوصی، سال سوم، شماره یازدهم، تابستان 1394
17. Genicot Gilles. (2010).Droit medical et biomedical ,Bruxelles, Larcier.
18. Le Tourneau (Ph),Cadiet (Loic). (2001).Droit de la Responsabiliteet des Contrats, Paris, Dalloz
19. Mazeaud, Henri Léomet Jean. (1998), Leçons de DroitCivile, T.2, V.।, Obligations, Praise, Montchrestien
20. Savatier, Rene. (1950).Traité de la Responsabilité Civile, T. 1, Paris, librairie Generale de Droit Et Jurisprudence.
21. Tunc, Andre. (1950).Ebauche du droit des contrats Professionnels: Le droit Privéfrancaisan milieu xxe siècle. Etudes offertes á Georges Rippert T.1
Paris, Sirey 22. Viney,Genevive. (1998).Les Conditiens de La Responsabilite, 2 ed, Paris: L. G. D. J. 23. (1993).La Responsabilitecivile, Paris, Les Cours de Droit.
انگلیسی
24. Carval, Suzanne. (2011).Medical liability in Europe, Medical liability infrance, Germany, De Gruyter.
25. Corfield, Lorraine & Granne, Ingrid & Sayer, Latimer. (2010).ABC of Medical Law, Great Britain, Wiley Black Well.
26. Dirk, C. Strauss & Meirion, Thomas.(2009)‟.What does the medical Profession mean By Standard of care”, Journal of Clinical Oncology, November, Vol. 27, n°32, p. 192,193
27. Giesen, Dieter. (1988).International Medical Law, Germany, Mohr.
28. Holmes, Oliver Wendell. (2013). The Common Law, USA-N.Y, Dover Publications.
29. Huber, Peter. (2007).The CISG, London, Sellier European Law Publishers.
30. Jackson, Rupert & Powell, John. (1992).Professional Negligence,London, Sweet & Maxwell
31. Koch, Bernhard. (2011).Medical Liability in France, Germany, De Grugter
32. Markesinis, Basil. (2002).The German Law of Torts, U.S.A, Hart Publishing Portland. 35 نگرشی تطبیقی بر مفهوم معیار تقصیر پزشک
33. Santo, David & Ferraran, Rafael. (2013).Malpractice and Medical liability, London, Springer
34. Wendell Holmes, Oliver. (2013).The Common Law, N.Y. U.S.A, Dover Publications Inc
35. Youngs, Raymond. (2014).English, French & German Comparative law, London, Routledge.