نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیارحقوق خصوصی دانشگاه علامه طباطبایی

2 دانشجوی دکتری حقوق خصوصی دانشگاه مازندران

چکیده

برای اولین بار در تاریخ قانون‌گذاری کشور، دادگاه خانواده در رایت یک دادگاه اختصاصی و به‌واسطه قانون حمایت خانواده مصوب 1/12/1391 موجودیت یافت؛ به همان میزان که ایجاد چنین دادگاهی ضروری است، تدوین و تصویب مقرراتی روشن و بدون ابهام در مورد آن‌هم لازم است؛ ازجمله اموری که در این راستا حائز اهمیت می‌باشد، بحث صلاحیت ذاتی دادگاه خانواده به‌عنوان یک دادگاه اختصاصی بوده و قانون‌گذار تکلیف داشته و دارد تا مقرراتی واضح و کارآمد، دراین‌باره وضع کند؛ متأسفانه مقنن در قانون حمایت خانواده‌ موردبحث، به نحوی شایسته عمل نکرده و برخی امور را که ارتباطی با خانواده ندارند داخل در صلاحیت دادگاه یادشده قرار داده ولی به برخی دیگر که از موضوعات خانوادگی هستند، بی‌توجه بوده است؛ در طی تحقیق مشخص شد با روش تفسیر لفظی راهی برای برون‌رفت از این مشکل پیدا نمی‌شود، لذا با توجه به اینکه روند اصلاح قانون و رفع ابهامات زمان‌بر است، در این نوشتار سعی شده با تمسک به تفسیر هرمنوتیک راهکاری ارائه شود تا به‌واسطه آن بتوان، صلاحیت دادگاه خانواده را به نحوی مطلوب تبیین کرد.

تازه های تحقیق

-

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Family Court's Inherent Jurisdiction

نویسندگان [English]

  • ali taghizade 1
  • amirpouya rashidi 2

1 Assistant Professor in Private Law in Allameh Tabataba'i University, Tehran, IRAN

2 Ph.D Student of Private Law at Mazandaran University, Mazandaran. IRAN

چکیده [English]

For the first time in the history of Iranian law, the Family Court in Wright as a special court was created by virtue of Family Protection Act of 19/02/2013. It should be noted that the drafting and approval of clear and unambiguous rules are necessary as much as the creation of such a court.  One of the most important issues in this regard is the inherent jurisdiction of the Family Court as an exclusive court, and hence the legislator has a duty to set up clear and effective rules accordingly. However, the legislator has not taken an appropriate approach in this regard, since on the one hand, the scope of the jurisdiction of this court contains a number of issues not relating to family affairs, and on the other, important family issues have not been considered within the jurisdiction of the Court. This article has found that the method of verbal interpretation does not propose a solution to this problem. Therefore, by considering that the process of law reform is time-consuming and could lead to uncertainties, this article seeks a solution for the interpretation of hermeneutics in order to clarify the suitability of family law.
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Family Matter
  • Hermeneutics Interpretation
  • Special Court
  • Textual Interpretation
  • The Family Laws
- اصغری آقمشهدی، فخرالدین؛ عبدی، یاسر، «احکام و آثار تغییر جنسیت»، فصلنامه مدرس علوم انسانی، دوره دوازدهم، شماره 3 (58 پیاپی)، 1378، صفحات 1 - 22 .
- انصاری، مسعود؛ طاهری، محمدعلی، دانشنامه حقوق خصوصی، جلد دوم، چاپ سوم، تهران: نشر جنگل جاودانه، 1388.
- ایزدی فرد، علی‌اکبر؛ پیردهی حاجیکلا، علی؛ کاویار، حسن، «بررسی فقهی وضعیت نسب در شبیه‌سازی»، فصلنامه مدرس علوم انسانی، شماره 67، تابستان 1382، صفحات 29 - 56.     
- پورسعید، رامین؛ یاسری، حسین، «متدولوژی انتقادی و هرمنوتیک حقوقی»، پژوهشنامه فقه و حقوق  اسلامی، شماره 7، سال چهارم، 1390، صفحات 67 - 84.
- تولیت، سیدعباس، «صلاحیت عام محاکم دادگستری و صلاحیت شعب تعزیرات حکومتی»، فصلنامه دیدگاه های حقوق قضایی، شماره 17 و 18، 1379، صفحات 27 – 56.
- حرم پناهی، محسن، «تلقیح مصنوعی»، فصلنامه فقه اهل بیت، شماره 10، 1376، صفحات 147 – 167 .
- حسین زاده، محمد، «مبانی نظریه تعدد قرائت ها»، فصلنامه قبسات، شماره 23، 1381، صفحات 3 – 9 .
- رحیمی، حبیب الله، «مسئولیت مدنی ناشی از رحم جایگزین»، فصلنامه باروری و ناباروری، شماره 35، 1378، صفحات 165 – 181 .
- رخشنده رو، هایدا؛ صادقی، محمود، «بررسی وضعیت حقوقی و فقهی قرارداد استفاده از رحم زن»، فصلنامه مطالعات اجتماعی روان‌شناختی زنان، شماره 4، 1388، صفحات 115 - 138.
- رستگار نامدار، حسین، «صلاحیت دادگاه‌ها، صلاحیت ذاتی، صلاحیت محلی و نسبی، صلاحیت اضافی»، ماهنامه قضایی، شماره 134 ، 1356، صفحات 15 - 21 .
- رشیدی، امیرپویا، آورده های شکلی قانون جدید حمایت خانواده (پایان نامه)، دانشگاه علامه طباطبائی، حقوق خصوصی، 1393 .
- ریاضت، زینب، «چالش‏های فقهی، حقوقی و اخلاقی تلقیح مصنوعی و رویارویی با حق باروری زوجین نابارور»، فصلنامه حقوق پزشکی، شماره 20، 1391، صفحات 77 – 114.
- سقازاده، اعظم؛ موسوی بجنوردی، سید محمد، «شبیه‌سازی انسان از منظر دین»، نامه الهیات، شماره 12 ، 1389 ، صفحات 29 – 48 .
- شمس، عبداله، آیین دادرسی مدنی دوره پیشرفته، جلد اول، چاپ بیست و دوم، تهران: انتشارات دراک، 1389 .
- صفایی، سیدحسین ، «تولید مثل مصنوعی با کمک پزشکی و انتقال جنین در حقوق ایران و فرانسه»، مجله دانشکده حقوق و علوم سیاسی، شماره 64 ، 1383 ، صفحات 59 – 92 .
- صفایی، سیدحسین؛ امامی، سیداسد الله، مختصرحقوق خانواده، چاپ سی و ششم، تهران: نشرمیزان، 1392.
- علوی قزوینی، سید علی، «آثار حقوقی تلقیح مصنوعی انسان»، فصلنامه نامه مفید، شماره 3، 1374، صفحات 165 – 172 .
- علیزاده، مهدی، «وضعیت فقهی و حقوقی استفاده از رحم جایگزین»، فصلنامه آموزه های فقهی، دوره  3، شماره 19، 1385 ، صفحات 166 – 187 .
- قائم مقام فراهانی، محمدحسین، «صلاحیت دررسیدگی به امور مدنی»، مجله دانشکده حقوق وعلوم سیاسی دانشگاه تهران، شماره 68، 1384، صفحات 157 – 178 .
- کاتوزیان، ناصر، دوره مقدماتی حقوق مدنی (خانواده)، چاپ ششم، تهران: نشر میزان، 1387 .
- کاتوزیان، ناصر، دوره مقدماتی حقوق مدنی درس‏هایی از شفعه، وصیت و ارث، چاپ هیجدهم، تهران: نشر میزان، 1392.
- کوئن، بروس، مبانی جامعه شناسی، ترجمه دکتر غلامعباس توسلی و دکتر رضا فاضل، چاپ هجدهم، تهران، نشر سمت، 1386.
- لطفی، دکتر اسدالله، «استنباط احکام و حقوق محجورین»، فصلنامه پژوهش دینی، شماره 2، 1380، صفحات 20 – 48.
- محقق داماد، دکتر سید مصطفی، مباحثی از اصول فقه مباحث الفاظ، جلد اول، چاپ هفدهم، تهران: مرکز نشر علوم انسانی، 1390.
- میرشمسی، صدیقه، «آشنایی با علم هرمنوتیک و مکاتب مختلف آن با نگاهی به اندیشه های امام خمینی»، پژوهشنامه متین، شماره 38، 1387، صفحات 143 – 163.
- یاوری، فتح الله، «دادگاه مدنی خاص در نظام قضایی جمهوری اسلامی ایران»، مجله حقوقی دادگستری، شماره 1، 1370، صفحات 117 – 129.
- یزدی، آیت الله محمد، باروری‏های مصنوعی و حکم فقهی آن، مجله پزشکی قانونی، شماره 17، 1378، صفحات 51 – 62.