نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 دانشیار دانشکده حقوق و علوم سیاسی/ دانشگاه علامه طباطبائی
2 رییس سازمان و معاون وزیر کشور / سازمان ثبت احوال کشور
چکیده
امروزه «مداخله» دادگاه در داوری جای خود را به «مساعدت» در داوری داده است. نبود درک درست از «مبنا» و «حدود» مداخله دادگاه، مانع شکل‌گیری نظام داوری مستقل و کارآمد در ایران است. یکی از مواردی که مداخله دادگاه‌ها در داوری موضوعیت می‌یابد، تعیین داور است. این پژوهش نشان می‌دهد که قانون و رویه قضایی درخصوص مداخله دادگاه در تعیین داور، ناقص، سرگردان، مضطرب و «خلاف آمد» نیازها و ضرورت‌های بومی و فراملی است و سعی دارد تا «الگو» یی کارآمد در جهت ترسیم مداخله دادگاه در داوری ارائه دهد. فرایند داوری را از این حیث می‌توان به دو بخش تقسیم کرد: نخست مداخله دادگاه در مرحله شکل‌گیری و تداوم هیات داوری و دوم مداخله دادگاه در مرحله رسیدگی ماهوی. در مرحله اول باید اصل را بر مداخله دادگاه و در دومی اصل را بر نبود مداخله دادگاه گذاشت. درست برعکس آنچه شایسته است؛ رویه قضایی ما در ماهیت رسیدگی داوری به مداخله «تمام‌عیار و کاملی» تمایل دارد و اصل را بر مداخله دادگاه گذاشته است، اما در مرحله شکل‌گیری هیات داوری و تداوم آن اصل را بر نبود مداخله گذاشته است و لذا به‌جای چاره‌اندیشی، بر بن‌بست‌های مخل داوری در ایران، بن‌بستی دیگر افزوده است.
کلیدواژه‌ها
عنوان مقاله [English]
Study court intervention in the appointment of arbitrator, Review law, jurisprudence and presentation template
نویسندگان [English]
- Hamidreza Holumi yazdi 1
- Hamid Derakhshan nia 2
2 PhD Student in Private Law , Faculty of Law and Political Sciences, Allameh Tabataba'i Univesity, Tehran, Iran
چکیده [English]
In the current system of global arbitration, the complete independence envisaged for the arbitration. Nevertheless, it does not mean that the arbitration is completely needless of the court. Misunderstanding of the ‘basis’ and ‘limits’ of the court’s intervention or assistance in the arbitral process will be the most substantial threatening factor in the formation of an independent and efficient arbitration system in Iran. In practice, one factor behind the role of the courts, as supportive or interventionist, is the issue of assigning an arbitrator by the court. The current study shows that the relevant statutes and the judicial cases to the court’s intervention in the process of appointing a judge is imperfect. This article seeks to present an efficient pattern depicting the court’s intervention in the arbitral process based on the division of arbitral process and its various stages. In this regard, arbitration process can be divided into two parts: First, the court’s intervention in the formation and continuation of arbitration tribunal. Second, the court’s intervention in dealing with substantive issues. In the former, the principle is an interventionist role, and the latter is based on non-interventionist role. This is quite contrary to what is deemed as appropriate.
کلیدواژه‌ها [English]
- court intervention
- arbitrator appointment
- court supervision
- arbitration pattern
- arbitration
فارسی
1. ایرانشاهی، علیرضا، بررسی معیار نظم عمومی در نظارت قضایی بر رای داوری تجاری بین‌المللی «مجله حقوقی بین‌المللی»، سال 28، شماره 44، 1390.
2. شمس، عبدالله، آیین دادرسی مدنی پیشرفته، ج 3، انتشارات دراک.
3. فتحی مسقانی، بدیع، دعوای متقابل در حقوق ایران و انگلستان و فرانسه، پایان‌نامه کارشناسی ارشد دانشگاه علامه طباطبائی، 1386.
4. کریمی عباس، پرتو، حمیدرضا، حقوق داوری داخلی، انتشارات دادگستر، چاپ دوم: بهار 1392.
5. مصلحی جلال، حدود مقاله دادگاه‌های علی درروند داوری، « فصلنامه پژوهش حقوقی عمومی» شماره 15 و 16 پاییز و زمستان 1384.
6. نیک‌بخت، حمیدرضا، داوری تجاری بین‌المللی «آیین داوری»، انتشارات مؤسسه مطالعات و پژوهش‌های بازرگانی، چاپ دوم،1390.
7. واحدی، جواد، رسیدگی به ماهیت دعوا پس از ابطال رای داوری، «مجله حقوقی دادگستری»، شماره 36، سال 1380.
8. هرمزی، خیرالله، توسعه صلاحیت یا صلاحیت تبعی، «فصلنامه پژوهش حقوق خصوصی»، سال دوم، شماره ششم، بهار 1393.
9. یوسف زاده مرتضی، آیین داوری، انتشارات سهامی انتشار، چاپ دوم،1393.
دادنامه‌های منتشر شده
- مجموعه آرای دادگاه تجدیدنظر استان تهران (حقوقی)، دی 1391، مرکز مطبوعات و انتشارات قوه قضائیه، چاپ چهارم، 1393.
- مجموعه آرای دادگاه تجدیدنظر استان تهران (حقوقی)، سال 1392، مرکز مطبوعات و انتشارات قوه قضائیه، چاپ اول:1395
- مجموعه آرای دادگاه تجدیدنظر استان تهران (حقوقی) سال 1392، مرکز مطبوعات و انتشارات قوه قضائیه، چاپ اول: 1395.
- مجموعه آرای دادگاه تجدیدنظر استان تهران (حقوقی)، سال 1392، مرکز مطبوعات و انتشارات قوه قضائیه، چاپ اول 1395.
- مجموعه آرای دادگاه تجدیدنظر استان تهران (حقوقی)، شهریور 1391، مرکز مطبوعات و انتشارات قوه قضائیه، چاپ سوم، 1393.
- مجموعه قوانین و مقررات آیین دادرسی مدنی، ج 1، معاونت حقوقی ریاست جمهوری، چاپ دهم، اردیبهشت 1392.
- مجموعه آرای دادگاه تجدیدنظر استان تهران (حقوقی)، اردیبهشت 1392، مرکز مطبوعات و انتشارات قوه قضائیه، چاپ دوم، 1393.
دادنامه‌های منتشر نشده
- پرونده کلاسه 9009980241301228 شعب 15 دادگاه تجدیدنظر استان تهران دادنامه شماره 9209970221500199 در مقام تائید دادنامه شماره 436-8/5/91 شعب 116 دادگاه عمومی تهران
- پرونده کلاسة 8909982627300300 شعب 42 دادگاه عمومی (حقوقی) مجتمع قضایی شهید صدر تهران دادنامه شماره 9109972160700997
- پرونده کلاسة8909982627300300 شعب 42 دادگاه عمومی (حقوقی)، مجتمع قضایی شهید صدر تهران دادنامه شماره 9109972160700997
- پرونده کلاسه9009982161800829 شعبه 86 دادگاه عمومی (حقوقی)، مجتمع قضایی شهید صدر تهران دادنامه شماره 9109972161800735
- پرونده کلاسه 9209980241300848 شعب 116 دادگاه عمومی حقوقی، تهران: دادنامه شماره 9209970241301368
- پرونده کلاسه 9109982160200120 شعب 10 دادگاه تجدیدنظر استان تهران، دادنامه شماره 9209970221000539 در مقام تائید دادنامه شماره 1014-12/12/91 صادره از شعب 37 دادگاه عمومی حقوقی تهران.
- پرونده کلاسه 9009980241301228 شعب 15 دادگاه تجدیدنظر استان تهران، دادنامه شماره 9209970221500199 در مقام تائید دادنامه شماره دادنامه شماره 436-8/5/91 شعب 116 دادگاه عمومی تهران.
انگلیسی
1. Dammann Amina, “Vacating Arbitration Awards for Mistakes of Fact”, The Review of Litigation, Vol. 27, 2007
2. Richard Hill, “Prineer on International Arbitration”, July 1995
3. Van den Berg, The Efficacy of Award in International Commercial Arbitration in Arbitration Insights, “Kluwer Law International”, 2007
4. Kroll Stefan, Setting Aside Proceeding in Model Law Jurisdictions, “International Arbitration Law Review”, 2006
5. Heuman Lars & Millqvist Goran “Swedish Supreme Court Refuse to Enforce an Arbitral Award Pursuant to the Public Policy Provision of the New York Convention”, Journal of International Arbitration, 20(5), 2003.
)