نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 عضو هیأت علمی و دانشیاردانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه علامه طباطبائی
2 عضو هیأت علمی و استادیار دانشکده حقوق دانشگاه مازندران
چکیده
رابطه میان موافقتنامه جنبههای تجاری حقوق مالکیت فکری (تریپس) با کنوانسیون تنوع زیستی بخشی از یک رابطه گستردهتر یعنی ارتباط میان موافقتنامههای چندجانبه زیستمحیطی با نظام سازمان تجارت جهانی و یکی از موضوعات مهم حوزه تجارت و محیطزیست است. علیرغم توجه روزافزون به تنوع زیستی و اهمیت آن برای تداوم حیات انسان، موافقتنامه تریپس، در حوزههای مشخصی با کنوانسیون تنوع زیستی در تعارض قرار میگیرد. ثبت اختراعات زیستی در قالب ریزسازوارهها و فرآیندهای زیستی و در نظر نگرفتن حقوق کشورهای مبدأ منابع ژنتیکی از مهمترین مسائل مورد تعارض است. موافقتنامه تریپس، اعطاء گواهی اختراع به اختراعاتی که از منابع ژنتیکی استفاده کردهاند را بدون رعایت اهداف کنوانسیون تنوع زیستی مجاز میداند بهعلاوه، اجازه ثبت اختراع در حوزههایی از فناوری زیستی را داده است، بیآنکه محدودیتها و ضوابط خاصی را برای این قسم از اختراعات قائل شود. ازآنجاییکه وضعیت موجود تریپس، تنوع زیستی جهان را تهدید میکند و کشور ایران یکی از کشورهای غنی درزمینه منابع ژنتیکی محسوب میشود، مقاله پیش رو تلاش میکند ضمن مقایسه ناهماهنگیهای این دو سند و ارزیابی رویکردهای موجود، راهکارهایی را برای کاهش چالشهای زیستمحیطی موجود از طریق پیشنهادهایی با محوریت اصلاح مقررات مرتبط با ثبت اختراع درتریپس ارائه دهد.
کلیدواژهها
عنوان مقاله [English]
The Comperative Study on the Access to Genetic Resource and Biotechnology Patent System in TRIPS and The Convention on Biological Diversity
نویسندگان [English]
- Mahdi Zahedi 1
- zahra mahmoodi 2
1 . Associate Professor of Public and International Law, Faculty of Law and Political Sciences, Allmeh Tabataba’i University, Tehran, Iran.
2 * . Assistant professor of Law Department, Faculty of Law and Political Sciences, University of Mazandaran, Babolsar, Iran
چکیده [English]
The relationship between TRIPS Agreement and Convention on Biological Diversity (CBD) is part of a broader relationship, that is, the correlation between Multilateral Environmental Agreements (MEAs) together with the World Trade Organization (WTO).In spite of growing attention to biodiversity and its importance for human survival, there is a conflict between TRIPS Agreement and CBD. The environmental patents, such as biological and microbiological processes, micro-organisms in the framework of TRIPS, the possibility of environmental patentsand ignoring the rights of countries, which are the origin of genetic resources, are the most conflicting issues. TRIPS, without observing the objectives of the CBD, has authorized patent to inventions using genetic resources. In addition, the registration of some areas, such as biotechnology inventions, is allowed without considering the adverse effects on biodiversity. The continuity of this situation threatsthe world’s biodiversity. In addition to comparingthe controversial matters in these two documents, this article examines the current approach and presentssome solutions by focusing on TRIPS.
کلیدواژهها [English]
- Convention on Biological Diversity
- TRIPs
- Patent
- Biotechnology
- Modifications