نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 عضو هیات علمی دانشکده حقوق دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی

2 دانشجوی دوره دکتری حقوق خصوصی دانشگاه آزاد اسلامی اراک

چکیده

قانون‌گذار برای رای داوری داخلی در قانون آیین دادرسی مدنی شکل و قالب خاصی تعریف نکرده، ولی در ماده 482 این قانون بر لزوم موجه و مدلل بودن آن تأکید نموده است؛ بنابراین از نحوه انشای ماده مزبور استنباط می‌گردد، این موضوع از ارکان رای داوری محسوب می‌شود و دقیقاً همان الزامی که برای قضات وجود دارد برای داور هم مقرر شده؛ اما در هیچ قانونی، موجه و مدلل بودن رای داوری تعریف‌نشده و ضمانت اجرایی هم برای آن تعیین نشده؛ به همین دلیل دکترین و رویه قضایی دراین‌باره دچار تردید هستند و هرکس از دیدگاه خود، تعریف و ضمانت اجرایی ارائه کرده است. بعضی موجه و مدلل نبودن رای داوری را از موارد بطلان آن دانسته وعده‌ای هم با تأکید بر حصری بودن موارد ابطال رای داور در ماده 489 قانون آیین دادرسی مدنی قائل به عدم بطلان رای غیرموجه وغیرمدلل داور هستند. به نظر می‌رسد که موجه و مدلل نبودن رای داوری، موجب بی‌اعتباری رای شده و طبعاً از موارد بطلان رای داوری است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Logic and reasonability of Internal Arbitration Award in view of Judicial Precedents

نویسندگان [English]

  • Eisa Amini 1
  • Abbas Mansoori 2

1 Assistant Professor in private Law, Islamic Azad University ,Central Tehran Branch, Faculty of Law

2 PhD Student in Private Law, Islamic Azad University, Arak, Iran.

چکیده [English]

The Legislator does not provide any specific structure and definition for awards in the context of domestic arbitration. However, Article 482 of Code of Civil Procedure emphasizes on the requirements of reasoning and justifiability in relation to arbitral awards. Therefore, from the wording of this article, it is implied that this issue is a basic element of arbitration award, and arbitrators have the same obligation as judges in this respect. Having said that, there is no specific rule defining what a reasoned and justifiable award means. Moreover, no sanction has been provided in the event of failing to meet these requirements. For this reason, doctrine and judicial cases are ambiguous. Some lawyers believe that the lack of these requirements would lead the award to be voidable. However, by making reference to article 489, others state that this matter is not a cause for voidability of award. Itseems that the lack of reasoned and justifiable contents may cause invalidity and voidability of award.
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Internal Arbitration Award
  • Logic
  • Reasonability
  • Documentary
  • Voidability
  • justification causes
آرشیو حقوقی کیهان، مجموعه آراء هیأت عمومی دیوان عالی کشور.(1347)
انصاری، باقرریا، نقش قاضی در تحول نظام حقوقی، چاپ دوم، نشر میزان: تهران، (1392)، صص 84 و 89.
انوری، حسن، فرهنگ بزرگ سخن، چاپ دوم، انتشارات سخن: تهران، (1382).
پوراستاد، مجید، نقش دادرسی مدنی در تحصیل دلیل وکشف حقیقت،چاپ دوم، تهران، موسسه مطالعات و پژوهش‌های حقوقی شهر دانش: (1391)، ص 115.
پوراستاد، مجید، اصول وقواعدآیین دادرسی فراملی، چاپ دوم، موسسه مطالعات و پژوهش‌های حقوقی شهر دانش: (1392)، تهران، ص 122.
جعفری تبار، حسن، فلسفه تفسیری حقوق،چاپ اول، شرکت سهامی انتشار: (1388)، تهران، ص 161.
جعفری لنگرودی، محمدجعفر، دانشنامه حقوقی، ج 3 و 4، چاپ سوم، انتشارات امیرکبیر:  تهران، (1372)، صص 181 و 183 و 353.
__________ ، فن استدلال،منطق حقوق اسلام،چاپ اول،کتابخانه گنج دانش: تهران، (1382)، صص 3و 9.
جنیدی، لعیا، اجرای آرای داوری بازرگانی خارجی، چاپ سوم، موسسه مطالعات و پژوهش‌های حقوقی شهر دانش: تهران، ( 1392)، صص 338 و 339.
جلالی، غلامرضا، «شاخصه‌های رای قوی و متقن»، نشر پیام آموزش: سال هشتم، شماره 46،  (1392)، صص 15- 21.
حرعاملی، محمد،تفصیل وسایل الشیعه الی تحصیل مسائل الشریعه، ج 27، چاپ اول، موسسه آل‏البیت(ع): قم، (1409 ه. ق.)، صص 106 - 137.
خدابخشی، عبدا...، حقوق داوری و دعاوی مربوط به آن دررویه قضایی،چاپ سوم، شرکت سهامی انتشار: تهران، (1393)،  صص 379 و 380.
__________ (1394). حقوق دعاوی، تحلیل و نقد رویه قضایی، چاپ اول، شرکت سهامی انتشار: تهران، ص 204.
خوئینی، غفور،  فلسفه حقوق، چاپ اول، انتشارات مجد: تهران، (1393)، ص 358.
خدابخشی، عبدا...، «استدلال‌های پنهان درآرای هیأت عمومی دیوان عالی کشور»، نشریه پیام آموزش: سال دوم، (1383)، شماره 10، صص 29- 39.
خزاعی، حسین، «رای داوردرحقوق داخلی و تجارت بین‌المللی»، فصلنامه حقوق،دوره 37، شماره 3، (1386)، صص 97-126.
رحمدل، منصور، «لطمه به اساس حکم»، مجله حقوقی دادگستری، سال 74، شماره 70، (1389)، صص 9-31.
رضایی‌نژاد، همایون،«ساختارشکلی و انسجام درونی رای مدنی»، نشریه پیام آموزش، سال نهم، شماره 49، (1390)، صص9 - 24.
شمس، عبدا... ، آیین دادرسی مدنی، جلد 2، چاپ اول،تهران، نشر میزان، (1381)، ص 579.
شهبازی نیا،مرتضی،«داوری و انصاف»، مجموعه مقالات همایش صدمین سال تأسیس نهاد داوری در حقوق ایران، موسسه مطالعات و پژوهش‌های حقوقی شهر دانش، چاپ سوم، (1391)، صص 117-135.
صالحی راد، محمد، آیین نگارش آراء قضایی، چاپ اول،تهران، انتشارات مجد، (1387)، صص 165 الی 182.
___________، «تأملاتی در باب مستدل بودن احکام دادگاه‌ها»، مجله حقوقی دادگستری، شماره 42، (1382)، صص 17- 38.
طوسی، ابوجعفرمحمدبن حسن،تهذیب الاحکام،ج 6، چاپ چهارم،تهران، دارالکتب الاسلامیه، (1407 ه.ق.)، صص 301 و 303.
عارفعلی، مجید، «مفهوم و مبانی نظری لزوم استدلال در آراء مدنی دادگاه‌ها»، روزنامه اطلاعات، (1394)، دوشنبه 28/2/94.
غمامی، مجید- محسنی، حسن،آیین دادرسی فراملی، چاپ سوم،تهران، شرکت سهامی انتشار، (1392)، ص 1358.
قائدی، فیض ا...- صداقتی، سهام، «زمینه‌های آسیب‌پذیری آرای قضایی»، نشریه پیام آموزش، سال نهم، (1390)، شماره 49، صص 43- 67.
کاتوزیان، ناصر، اثبات و دلیل اثبات،جلد 1، چاپ دوم، تهران، نشر میزان، (1382)، ص 53.
_________، اعتبارامرقضاوت شده در دعوای مدنی،چاپ ششم،تهران،نشر میزان، (1383)، صص 155 و 161 و 164.
_________، فلسفه حقوق،جلد 2،چاپ پنجم،تهران،شرکت سهامی انتشار، (1393)، ص 570.
کاتوزیان، ناصر، کلیات حقوق،نظریه عمومی،چاپ چهارم،تهران،شرکت سهامی انتشار، (1394)، ص 474.
کریمی،عباس- پرتو، حمیدرضاحقوق داوری داخلی،چاپ سوم،تهران،انتشارات دادگستر،  (1393)، صص 213 و 214.
کمانگر،احمد اصول قضاییحقوقی(احکام دیوان عالی کشوروهیأت عمومی)،چاپ اول،تهران،چاپ اتحاد، (1343)،  ص 57.
متین دفتری،احمد،آیین دادرسی مدنی و بازرگانی، جلد 2، چاپ اول، تهران، مجمع علمی و فرهنگی مجد، (1378)، ص 216.
مروارید، علی‌اصغر.سلسله ینابیع الفقهیه،القضاء والشهادات،جلد 11 و 33، چاپ اول، موسسه فقه الشیعه، صص 386 و 403.
مهاجری، علی، شرح قانون آیین دادرسی دادگاه‌های عمومی و انقلاب در امور مدنی.جلد3، چاپ اول، تهران،کتابخانه گنج دانش، (1380)، ص 309.
نهرینی،فریدون، «نقد و توجیه رویه‌های قضایی: تمیز نوع رای دادگاه وآثارآن»،نشریه کانون وکلای مرکز، شماره 213، (1390)، صص 197- 246.
نجفی، محمدحسن.جواهرالکلام فی شرح شرایع الاسلام،جلد 40، چاپ هفتم، بیروت، داراحیاءالتراث العربی، صص 100 و 101.
واحدی، قدرت ا...، بایسته‌های آیین دادرسی مدنی، چاپ اول،تهران، نشر میزان، (1379)، صص 372 و 373.
هرمزی، خیر ا...، «توجیه آرای مدنی و ضمانت اجرای عدم رعایت آن»،مجله پژوهش حقوق عمومی، شماره 11،  (1383 )، صص 27-54.