نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسنده
استادیار، گروه حقوق خصوصی و اقتصادی، دانشکدۀ حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه علامه طباطبایی، تهران، ایران
چکیده
دادگاه صلح به‌موجب قانون شورای حلّ اختلاف 1402 به‌عنوان یک مرجع دارای صلاحیت نسبی به تشکیلات قضایی ایران افزوده شد. این دادگاه در لایحۀ پیشنهادی قوۀقضائیه وجود نداشت و در پی مخالفت شورای نگهبان با اعطای صلاحیت قضایی به شورای حلّ اختلاف و در‌نتیجۀ تعامل بعدی شورای نگهبان و مجلس و قوۀقضائیه به‌وجود آمد. همین امر در غیاب درک نکردن اهداف،اصول و قواعد حاکم بر ایجاد یک مرجع دارای صلاحیت نسبی موجب نابسامانی در صلاحیت‌های دادگاه صلح شده است. از‌همین‌رو لازم است که با تحلیل وضعیت موجود و با نگاهی تاریخی به مراجع دارای صلاحیت نسبی به دنبال این باشیم که قواعد حاکم بر صلاحیت نسبی این مراجع چیست و چه اشکالاتی بر صلاحیت دادگاه صلح وارد است و چگونه می‌توان این نابسامانی را رفع یا کم کرد. با همۀ نابسامانی‌هایی که از‌جمله در امر صلاحیت دادگاه‌های صلح دیده می‌شود، این مرجع نسبت به شورای حلّ اختلاف پیشین عملکردی مفید داشته است.
کلیدواژه‌ها
موضوعات
عنوان مقاله [English]
Criticism and Analysis of the Competencies of the Peace Court
نویسنده [English]
- Badie Fathi
Assistant Professor, Department of Private and Economic Law, Faculty of Law and Political Science, Allameh Tabataba'i University, Tehran, Iran.
چکیده [English]
Peace Court was added to Iran's judicial system as a court with relative jurisdiction (jurisdictional amount) according to the Dispute Resolution Council Law of 1402. This court did not exist in the bill proposed by the judiciary. Following the opposition of the Constitutional Council by giving jurisdiction to the Dispute Resolution Council and as a result of the subsequent cooperation between the Constitutional Council, the Parliament, and the Judiciary, it was established. The absence of understanding of the goals, principles, and rules governing the establishment of a court with relative jurisdiction, has caused defects in the jurisdiction of the peace court. Therefore, it is necessary to analyze the current situation and with a historical look at courts with relative jurisdiction to look for what are the rules governing the jurisdiction of courts with relative jurisdiction. And what problems are there in the jurisdiction of the peace court? And how can these defects be eliminated or at least reduced? In the matter of the jurisdiction of the peace court, not specifying whether the jurisdiction in paragraph one of Article 12 of the Dispute Resolution Council Law of 2023 is based on the actual amount of the property or whether the plaintiff has the authority to determine the price of the property is one of the flaws of this law, but it seems that with the help of studying the history of Iranian proceedings, this rule can be Obtained: Whenever an authority with relative jurisdiction has been formed, the criterion of jurisdiction has been the actual amount of the property. In addition, in Article 61 of the Civil Procedure Law of 2000, the determination of the price of property by the plaintiff is effective in the appeal and the cost of the proceedings, and it can be inferred from this article that the determination of the price by the plaintiff has no effect on the jurisdiction.
Regarding the lawsuits related to the Industrial Property Law 2024, even if the value is less than one billion Rials, according to the spirit of Article 143 of the Industrial Property Law and also the expediency of not dividing the courts dealing with these lawsuits, if these lawsuits are considered in the civil court, it is more reasonable.
On the other hand, alimony, dowry, and trousseau claims have been placed under the jurisdiction of the peace court, which is not compatible with the interests of the family, and it would be better if these disputes were not removed from the jurisdiction of the family court. The fair equivalent remuneration of the wife is not mentioned in Article 12(3). However, the claim of the equivalent remuneration of the wife, even if it is less than 1 billion rials, is under the jurisdiction of the family court due to the exclusive jurisdiction of the family court and the existence of subject matter jurisdiction between the peace court and the family court.
In addition, giving criminal jurisdiction to the peace court can bring the failed experience of the General Courts Law of 1994. Also, the lack of consistency in the defined criminal jurisdictions of the Peace Court is one of the disadvantages of this court's jurisdiction. For example, while "intentional" crimes of the seventh and eighth degrees are under the jurisdiction of the peace court, there is no mention of "unintentional" crimes of the seventh and eighth degrees, and also regarding the private aspect of crimes related to driving and labor law, regardless of the amount, even if it is billions Rial, is also within the jurisdiction of the peace court, but there is no text regarding the jurisdiction of the peace court in dealing with the "private aspect" of seventh and eighth-degree crimes.
کلیدواژه‌ها [English]
- relative jurisdiction
- peace court
- dispute resolution council
- implicit (implied) claim
- پرو، روژه، نهادهای قضایی فرانسه، ترجمه شهرام ابراهیمی، عباس تدین، غلامحسین کوشکی، (تهران: معاونت حقوقی و توسعۀ قضایی قوه قضائیه،1384).
- توکلی‌کیا، امید، «آیین دادرسی هیات حل اختلاف ثبت احوال»، دو فصلنامه تحقیق و توسعه در حقوق تطبیقی، سال هفتم، شمارۀ 3، (1399). (10.22034/law.2021.520908.1005)
- جعفری لنگرودی، محمد‌جعفر، دانشنامۀ حقوقی، جلد سوم، (تهران: انتشارات امیرکبیر، 1375).
- صباغیان، حسین، «دعاوی طاری»، فصلنامۀ آراء، شمارۀ 9 و10، (1383).
- کاشانی جواد و فتحی بدیع، «مطالعه دعوای ضمنی (متضمن) در دادرسی مدنی ایران و فرانسه با تأکید بر رویه قضایی»، فصلنامۀ مطالعات حقوقی دانشگاه شیراز، سال سیزدهم، شمارۀ 3، (1400). (10.22099/jls.2021.35817.3720)
- نهرینی، فریدون، آیین دادرسی مدنی، جلد دوم، (تهران: گنج دانش، 1398).
- شمس، عبدالله، آیین دادرسی مدنی پیشرفته، جلد نخست، چاپ سی و هشتم، (تهران: انتشارات دراک، 1397).
- ذاقلی، عباس و نهرینی فریدون و مهدویون، حمید، فصلنامۀ قضاوت، شمارۀ 33، تابستان 1384، پاسخ به پرسش شمارۀ 327 کمیسیون قضایی استان تهران.
- محسنی، حسن، «رویکرد تطبیقی به دعوای متقابل»، فصلنامۀ تحقیقات حقوقی، دورۀ 19، شمارۀ 73، (1395).
- کاشانی، جواد، «مرجع صالح برای رسیدگی به دعوای مسئولیت به طرفیت دولت» فصلنامۀ دیدگاه‌های حقوقی و قضایی، دورۀ 21، شمارۀ 74، (1395).
References (In Persia)
- Perou, Rogé, French Judicial Institutions, translated by Shahram Ebrahimi, Abbas Tadayin, Gholamhossein Koushki, (Tehran: Legal and Judicial Development Department of the Judiciary, 2005).(In Persia)
- Tavakolikia, Omid, "Procedure for the Dispute Resolution Board on Civil Registration", Journal of Research and Development in Comparative Law, Year 7, No. 3, (2019) (In Persia).
- Jafari Langroodi, Mohammad Jafar, Legal Encyclopedia, Volume 3, (Tehran: Amirkabir Publications, 1996) (In Persia).
- Sabbaghian, Hossein, "Tari's Claims", Ara Quarterly, No. 9 & 10, (2004) (In Persia).
- Kashani Javad & Fathi Badie, “Study of implicit (implied) claim in Iranian and French civil procedure,” Journal of Legal Studies Shiraz University, Year 13, No. 3, (1400) (In Persia).
- Nahreini, Fereydoun, Civil Procedure Code, Volume 2, (Tehran: Ganj Danesh, 2019) (In Persia).
- Shams, Abdullah, Advanced Civil Procedure, Volume One, Thirty-Eighth Edition, (Tehran: Drak Publications, 2018) (In Persia).
- Zaqeli, Abbas and Nahrini Fereydoun and Mahdaviun, Hamid, Judiciary Quarterly, No. 33, Summer 2005, Answer to Question No. 327 of the Tehran Provincial Judicial Commission(In Persia).
- Mohseni, Hassan, “A Comparative Approach to Counterclaim”, Legal Research Quarterly, Volume 19, No. 73, (2016) (In Persia).
- Kashani, Javad, " the competence authority for hearing to responsibility case against state," Quarterly Journal of Legal and Judicial Perspectives, Volume 21, Number 74, (2016) (In Persia).
پایان‌نامه
- فتحی، بدیع، دعوای متقابل در ایران و انگلستان و فرانسه، (تهران: دانشکدۀ حقوق و علوم سیاسی دانشگاه علامه طباطبایی، 1386)
عربی
- ابراهیم، محمد محمود، النظریه العامه للطلبات العارضه الدعاوی الفرعیه فی قانون المرافعات علی ضوء المنهج القضایی، (قاهره: دارالفکر العربی، 1404 ق)
- الخراسانی، الآخوند الشیخ محمد کاظم، کفایة الأصول، چاپ هفتم، (قم: مؤسسة آل البیت علیهم السلام الإحیاء التراث، 1431 ق)
- میرزای قمی، ابوالقاسم، قوانین الأصول، مکتبه العلمیه الاسلامیه، (تهران: سنه‌النشر، 1378ق)
فرانسه
- Brus, Florence, (2014), Le principe dispositive et le process civil, (Paris: 2014)
- DouchyOudot, Mélina, Répertoire de procédure civile Compétence, (Paris: 2014)
- Marcel Zernikow (2023), “La bonne administration de la justice et les règles de compétence européennes: compétences spéciales, litispendance et connexité”, Revue Juridique de la Sorbonne Law Review, No 7. (2023).
آرای قضایی
- دادنامۀ شمارۀ 9109970001000721 به تاریخ 29/06/1391 صادره از شعبۀ 50 دادگاه تجدیدنظر استان تهران.
- دادنامۀ شمارۀ 9409982163700120 به تاریخ 20/08/1394 صادره از شعبۀ 44 دادگاه تجدیدنظر استان تهران.
- دادنامۀ شمارۀ 140106390000225979 به تاریخ 31/03/1401 صادره از شعبۀ 17 دیوان‌عالی کشور.
- دادنامۀ شمارۀ 9509980703600078 به تاریخ 27/04/1395 صادره از شعبۀ 21 دیوان‌عالی کشور.
- دادنامۀ شمارۀ 9409970956000519 به تاریخ 16/2/1394 صادره از شعبۀ دهم دیوان‌عدالت اداری.
- دادنامۀ شمارۀ 9109982623102801 به تاریخ 21/10/1394 شعبۀ 13 دیوان‌عالی کشور
- دادنامۀ 9409970225100064 به تاریخ 1394/04/13 شعبۀ دوم دادگاه کیفری یک تهران
- دادنامۀ شمارۀ 9109982660600639 به تاریخ 28/10/1394 صادره از شعبۀ دهم دادگاه تجدیدنظر استان تهران.
- دادنامه شمارۀ 9309970908500306 تاریخ 6/08/1393 شعبۀ 25 دیوان‌عالی کشور بنگرید به شعبۀ 25 دیوان عالی کشور.
- دادنامۀ 9309980207100800 - 28/10/1394 شعبۀ 43 دادگاه تجدیدنظر استان تهران
- دادنامۀ شمارۀ 9109970221001166 به تاریخ 20/08/1391 شعبه 10 دادگاه تجدیدنظر استان تهران
- قرار عدم صلاحیت شمارۀ 900891-1394/10/15شعبۀ ششم دادگاه حقوقی اهواز
- دادنامۀ شمارۀ 9409970925205693 تاریخ 5/12/1394 شعبۀ 37 دیوان‌عالی کشور
- دادنامۀ شمارۀ 9109970221001166 به تاریخ 20/08/1391 شعبۀ 10 دادگاه تجدیدنظر استان تهران
سایت‌ها
- https://ara.jri.ac.ir
- https://www.legifrance.gouv.fr/
- https://www.dalloz.fr
)