نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

• مجید عزیزیانی

دکتری حقوق خصوصی از دانشگاه علوم قضایی و خدمات اداری دادگستری، تهران،ایران

چکیده

خیار شرط موضوع ماده 399 قانون مدنی در مواردی است که برای هرکدام از بایع یا مشتری یا هر دو یا شخص ثالث اختیار فسخ معامله در مدت مشخص داده می شود و چنانچه این شرط بدون مدت باشد،  بر اساس ماده401 قانون مدنی ضمانت اجرای آن بطلان شرط و عقد است. در برخی از قراردادها قید می شود  چنان چه این قرارداد  بعد از توافق و امضا به هر دلیل هر کدام از طرفین فسخ نمایند فلان مبلغ به عنوان ضرر و زیان پرداخت می‌گردد،  در خصوص اعتبار صحت یا بطلان چنین شرطی بین دکترین و رویه قضایی تهافت عقیده و رویه وجود دارد که در این حالت به نظر می رسد خیار شرط نامحدود تعیین نشده است و اساساً خیار شرط چه به صورت محدود و چه به صورت نامحدود تعیین نگردیده است بلکه صرفاً قید گردیده در صورت فسخ به هر دلیلی توسط طرفین ، این میزان خسارت اخذ می‌گردد و اشاره به فسخ محدود به خیارات قانونی یا قراردادی می‌باشد. هم چنین در مواردی که طرفین قرارداد خیار شرط را به مدت عمر خود یا ثالث وضع می کنند، اختلاف نظر وجود دارد و قانون مدنی هم حکم صریحی در این خصوص وضع نکرده است که در مقاله حاضر علاوه بر تحلیل دیدگاه مخالفین و موافقین نظر ارجح متناسب با مبانی حقوقی و فقهی و رویه قضایی مورد بحت قرار خواهد گرفت.

کلیدواژه‌ها

• شرط
• رویه قضایی
• عقد
• بطلان
• فسخ

عنوان مقاله [English]

The fundamental distinction of the option of lifelong condition with similar institutions with judicial procedure analysis

نویسنده [English]

• Majid Aziziyani

(PhD of Private Law, University of Judicial Sciences and Administrative Services,Tehran,Iran

چکیده [English]

Option of condition, the subject of Article 399 of Civil Law is in the cases that for each of the purchaser or customer or both of them or third person is given authority of  termination of transaction in the determined term and if this condition  is being without term, based on Article 401 of Civil Law, its execution guaranty is invalidity of condition and contract. In some of the contracts , it is inserted that if this contract after agreeing  and signing to any reason, each of the parties cancel the contract,  an amount as loss is paid, regard validity of authenticity or voiding of such condition between Doctrine and jurisprudence,  there is  subjective of belief and procedure that in this case, it  seems unlimited option of condition has not been determined but, it has been mentioned and if cancellation to any reason, this rate of loss is obtained by the parties and the mentioning to the termination is limited to legal options or contractual option. Also, in the cases that the parties make the contract of option of conditions for their life period or third person, there is disagreement and Civil law hasn’t made an explicit sentence in this regard that in this paper, additional to analysis of viewpoint of opponents and supporters, the preferred opinion will be discussed proportional to legal and jurisprudential principles and judgmental procedure.

کلیدواژه‌ها [English]

• Condition
• Jurisprudence
• Contract
• Invalidity
• Cancellation