نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دوره دکتری گروه حقوق خصوصی، دانشگاه آزاد اسلامی،واحد تبریز، تبریز، ایران

2 استادیار گروه حقوق ، دانشگاه آزاد اسلامی واحد ایلخچی، ایران

3 استاد گروه حقوق، دانشکده حقوق و علوم اجتماعی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران

چکیده

لزوم پایبندی به قرارداد و وفای به عهد در قالب اصل لزوم، اصل لزوم وفای به عقد، اصل وفای به عهد، اصل قداست و الزامی بودن قراردادها، اصل لزوم و الزامی بودن قرارداد، نیروی الزام‌آور قراردادها و... بیان گردیده است. این اصول ترجمان این حقیقت است که قرارداد به محض ایجاد در عالم اعتبار نیروی الزام‌آوری می‌یابد که طرفین مشارکت کننده در ایجاد آن ملتزم به مفاد آن می‌گردند. هر چند قاعده التزام به قراردادها در فقه و حقوق ایران پذیرفته شده است، از این قاعده به اصل لزوم قراردادها تعبیر می‌شود، اصل لزوم متفاوت از قاعده التزام به قراردادها می‌باشد. از ماده 219 قانون مدنی؛ عده‌ای اصل لزوم در مقام تشکیک در جواز و لزوم قراردادها و عده‌ای دیگر لزوم پایبندی به مطلق قراردادها اعم از جایز و لازم را استنباط نموده‌اند. در این مقاله تلاش بر آن است قاعده التزام به قراردادها در حقوق ایران بازشناسایی، مفاد، مفهوم و منابع آن روشن، تفاوتهای آن با اصل لزوم و اصول و قواعد مشابه در حقوق ایران، فقه و حقوق خارجی تبیین و مقصود ماده 219 قانون مدنی کشف شود.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Pacta Sunt Servanda

نویسندگان [English]

  • SeyydAhmad Mousavi 1
  • Alireza Nojavan 2
  • Seyed Mohamad tagi Alavi 3

1 PhD student in the Department of Law (Private Law), Islamic Azad University, Tabriz branch, Tabriz, Iran

2 Assistant Professor, Department of Law, Faculty of Law, Islamic Azad University, Ilkhchi Branch, Iran

3 Professor of Law Department, Faculty of Law and Social Sciences, Tabriz University, Tabriz, Iran

چکیده [English]

The necessity of accomplishing the contract has been expressed in the form of the principle of irrevocability, the irrevocability of fulfilling the contract, fulfilling the covenant, holiness and compulsory of contracts, irrevocability and compulsory of contract. The purpose of all these principles is summarized in the contract and becomes a binding force as soon as it is created, to which the parties participating are bound by its provisions. In jurisprudence and Iranian law, the pacta sunt servanda is interpreted as the principle of the irrevocability of contracts. the pacta sunt servanda has been accepted in jurisprudence and Iranian law. The principle of irrevocability is different from that of the pacta sunt servanda. From 219 of the Civil Code, some have inferred the principle of irrevocability in the position of doubt in the revocability and irrevocability of contracts, and others have inferred the pacta sunt servanda of absolute contracts, both revocable and irrevocable. This article tries to identify the pacta sunt servanda in Iranian law, provisions, concepts, and sources and explain its differences with the principle of irrevocability and similar principles in Iranian law, jurisprudence, and foreign law

کلیدواژه‌ها [English]

  • pacta sunt servanda
  • irrevocability
  • contract
  • consideration
  • obligation
  • assumpsit
کتب
امامی، سیدحسن، حقوق مدنی، ج 1، انتشارات اسلامیه، چاپ بیستم، 1378
بجنوردی، سیدمحمد­حسن، القواعد الفقهیه، جلد 5، انتشارات دلیل ما، 1424 ه . ق
جعفری لنگرودی، محمدجعفر، ترمینولوژی حقوق، انتشارات گنج دانش، 1367
------، حقوق تعهدات، انتشارات گنج دانش، 1389
------، مبسوط در ترمینولوژی حقوق، انتشارات گنج دانش، 1388
حسینی مراغی، سید­میر­عبدالفتاح، ترجمه و شرح العناوین، ترجمه و شرح عباس زراعت، جلد اول، انتشارات جنگل، 1390
السنهوری، عبدالرزاق احمد، حقوق تعهدات، ترجمه محمدحسین دانش­کیا و سیدمهدی دادمرزی، جلد اول، انتشارات دانشگاه قم، 1382
شعاریان، ابراهیم، ترابی، ابراهیم، اصول حقوق قراردادهای اروپا و حقوق ایران، انتشارات فروزش، 1389
شهبازی، محمدحسین، مبانی لزوم و جواز اعمال حقوقی، انتشارات میزان، 1393
شهیدی، مهدی، آثار قراردادها و تعهدات، انتشارات مجد، 1383
------،  تشکیل  قراردادها و تعهدات، انتشارات مجد، 1380
صادقی مقدم، محمد حسن، تغییر در شرایط قرارداد، انتشارات میزان، 1386
صفایی، سیدحسین، قواعد عمومی قراردادها، جلد 2، انتشارات میزان، 1392
علامه حلی، تذکرة الفقهاء، جلد 11، انتشارات آل البیت (ع)، 1414 ه.ق
------، قواعد الأحکام فی معرفة الحلال و الحرام‌، جلد 2، انتشارات اسلامى، 1413 ه.ق
علی (ع)، نهج البلاغه، ترجمه محمد دشتی، انتشارات مسجد جمکران، 1387
عمید، حسن، فرهنگ فارسی، انتشارات ابن سینا، 1361
قاسم زاده، سیدمرتضی، مختصر قراردادها و تعهدات، انتشارات دادگستر، 1390
قرآن کریم
کاتوزیان، ناصر، ایقاع نظریه عمومی-ایقاع معین، انتشارات دادگستر، بهار 1377
------، اعمال حقوقی، انتشارات شرکت انتشار ، 1378
------، قواعد عمومی قراردادها، جلد اول، انتشارات شرکت انتشار، 1388
------، قواعد عمومی قراردادها، جلد سوم، انتشارات شرکت انتشار، 1380
محقق داماد، سیدمصطفی، قواعد فقه بخش مدنی2، انتشارات سمت، 1390
محمدی، ابوالحسن، قواعد فقه، انتشارات میزان، 1385
معین، محمد، فرهنگ  فارسی، انتشارات پارسه، 1387
موسسه بین­المللی یکنواخت سازی حقوق خصوصی، اصول قراردادهای بازرگانی بین­المللی، ترجمه علی نوری، انتشارات گنج دانش، 1378
موسوی بجنوردی، سیدمحمد، قواعد فقهیه، چاپ و نشر عروج، 1379
نراقى، احمد بن محمد مهدى‌، عوائد الأیام فی بیان قواعد الأحکام و مهمات مسائل الحلال و الحرام‌، جلد اول، انتشارات دفتر تبلیغات اسلامى، 1417 ه . ق،
 
 
مقالات
سامان عسگری و هادی احتشامی، «مقایسه نظریه عقیم شدن قرارداد با نظریات قوه قاهره، تغییر اوضاع و احوال و دشواری اجرای قرارداد»، مجله مطالعات فقه و حقوق اسلامی، سال 8، شماره 14، 1395
صادقی مقدم، محمد حسن، شیخ، جواد، «از استرداد تا فسخ: مطالعه تطبیقی سیر تاریخی شناسایی حق فسخ و مبنای آن در نظام حقوقی ایران و آمریکا»، دو فصلنامه علمی پژوهشی دانش حقوق مدنی، سال هشتم، شماره اول، 1398
طوسی، عباس، «مروری بر تعهد ابتدایی در نظام حقوقی کامن­لا در پرتو نظریه عوض»، فصلنامه اندیشه های حقوق خصوصی، سال اول، شماره 1، 1392
عبدی پورفرد، ابراهیم و پرهیزگار، عبدالرضا، «بررسی تطبیقی مبانی التزام به عقد با تأکید بر نظریه اعتماد»، فصلنامه پژوهش حقوق اسلام و غرب، سال دوم – شماره چهارم، 1394
الفت، نعمت الله، «ارزیابی نظریه پیش­بینی نقض قرارداد از منظر فقه امامیه و حقوق ایران»، مجله حقوق اسلامی، سال نهم، شماره 33، 1391
لطفی، اسدالله، «قاعده لزوم»، مجله فقه، دوره 4، شماره های 11 و 12، سال 1376
محبی، ابوالفضل، «تحلیل اقتصادی ضمانت اجراهای مدنی نقض تعهدات پولی»، مجله حقوقی دادگستری، شماره 87، 1393
محقق داماد، سیدمصطفی، «اصل لزوم در عقود و مجاری آن در فقه امامیه»، مجله تحقیقات حقوقی دانشکده حقوق دانشگاه شهید بهشتی، تهران، شماره های 11 و 12، 1371 و 1372
دارائی، محمد هادی، «مطالعۀ تطبیقی معاذیر اجرای قرارداد در حقوق انگلیس، امریکا و ایران»، مجله مطالعات حقوق تطبیقی، دوره 6، شماره 1، 1394
مقدری امیری، عباس، عسگری، حکمت الله، «بررسی فقهی حقوقی اجرای اجباری عین تعهد در حقوق ایران»، فصلنامه پژوهش های فقه و حقوق اسلامی، سال یازدهم، شماره 39، 1394
نعمت اللهی، اسماعیل، «معرفی و نقد نظریه اعتماد متعارف»، مجله مطالعات حقوق تطبیقی، دوره 7، شماره 2، 1395