نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار حقوق خصوصی دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران

2 دانشجوی دکتری حقوق خصوصی، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران

چکیده

توافقات عمودی، توافقات میان دو یا چند واحد اقتصادی است که در سطوح متفاوتی از بازار فعالیت می‌‌کنند. این توافقات ممکن است حاوی شروط محدو‌‌دکنندة غیرقیمتی بوده‌‌ که مغایر با حقوق رقابت است. از موضوعات اختلاف برانگیز این حوزه آن است که آیا حقوق رقابت، محدودیت‌های غیرقیمتی معمول در توافقات عمودی را مخل رقابت تشخیص خواهد داد یا نه‌‌‌تنها مانع رقابت ندانسته، بلکه دارای فواید رقابتی می‌داند. نتایج این مطالعه تطبیقی نشان می‌دهد تحدیدات غیر قیمتی در حقوق رقابت آمریکا و اتحادیة اروپا در شمار تحدیدات مظنون هستند هرچند که به علت اتخاذ رویکرد متفاوت در سیاستهای حقوق رقابتی، دامنة شمول در هر دو نظام حقوقی مختلف است. در حقوق آمریکا به‌عنوان ترتیبات محدودکنندة مستقل به رسمیت شناخته شده‌‌ که آن را تحت قاعدة معقولیت تحلیل می‌نماید. در حقوق اتحادیه اروپا معافیت‌های‌‌کلی و انفرادی جهت ارزیابی تحدیدات عمودی وجود دارد که‌‌ درصورت انطباق با معیارهای اعلام‌شده، مشروع اعلام می‌شوند. در حقوق ایران به دلیل فقدان موضع‌‌گیری صریح، رویکرد رقابتی این تحدیدات مبهم است، لیکن با تکیه بر قواعد عام حقوق رقابت و تفسیر مواد 44 و 45 ق. ا. س. ک. ا می‌توان مصادیقی از رویه‌ها و توافقات محدود‌کننده را یافت که قابلیت انطباق با این تحدیدات در حقوق رقابت ایالات‌‌متحده و اتحادیه اروپا را دارد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Competitive Analysis of Non-Price Restraints in Vertical Agreements (A Comparative Study of American, European Union, and Iranian Law)

نویسندگان [English]

  • Mirghasem Jafarzadeh 1
  • masumeh akbarian.tabari 2

1 Associate Professor, Department of Private Law, Shahid Beheshti University, Tehran, Iran

2 Ph.D. Student, Department of Private Law, Shahid Beheshti University, Tehran, Iran

چکیده [English]

A vertical agreement is an agreement between two or more economic entities, each of which operates at different levels of the commercial market. These agreements may contain non-price excluding terms that are contrary to competition law. One of the controversial issues in this regard is whether competition law will recognize non-price restraints on vertical agreements as detrimental to competition or not only does it not constitute a barrier to competition but also finds it useful in competition. The findings of the comparative studies show that non-price restraints on US and EU competition law are among the suspected restraints, however, due to the different approaches in competition law policies, the scope of inclusion in both legal systems is different. U.S jurisprudence has recognized it as independent restrictive arrangements and analyzes it under the rule of rationality. There are general and individual exemptions in EU law for the assessment of vertical restraints, which are declared legitimate if they meet the stated criteria. In Iranian law, the competitive approach to these restraints is ambiguous due to the lack of an explicit position, however, by relying on the general rules of competition law and the interpretation of Articles 44 and 45 of Law on Implementation of General Policies of Principle (44) of Constitution, we can find examples of restrictive procedures and agreements that can be adapted to these restraints in US and EU competition law.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Vertical Agreements
  • Non-Price Restraints
  • Competition law
  • Territorial Restrictions
  • Tying Arrangements
  • Exclusive Transactions
جعفرزاده، میرقاسم؛ رهبری، ابراهیم،  «تحلیل رقابتی تحدیدات مظنون در قراردادهای لیسانس فناوری»، مجله تحقیقات حقوقی، دوره 14، شماره 55 (1390).
جعفرزاده، میرقاسم؛ انصاری، عباس، «توافقات عمودی ممنوع از منظر حقوق رقابت»، مجله پژوهش حقوق خصوصی، سال دوم، تابستان شماره 7 (1393).
غفاری فارسانی، بهنام، حقوق رقابت و ضمانت اجراهای مدنی آن، چاپ دوم (تهران: نشر میزان، 1398).
قانون اصلاح موادی از قانون برنامه چهارم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران و اجراء سیاست‌های کلی اصل چهل و چهارم (44) قانون اساسی.