نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

دانشیار حقوق خصوصی دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران

چکیده

ماده 477 قانون آیین دادرسی کیفری به رئیس قوة قضائیه و صاحب‌منصبان دیگری در قوة قضائیه اجازه داده است، در صورتی که رأی را خلاف شرع بیّن تشخیص دهند، دگربار آن را از طریق سازِکارهایی که در شرع در اختیار دارند رسیدگی و در صورت تشخیص مخالفت با شرع، ریاست قوه تجویز اعادة دادرسی دهد. در این صورت مرجع اعادة دادرسی یکی از شعب دیوان عالی کشور از میان شعبی که به این امر تخصیص یافته‌اند، خواهد بود. این شیوة رسیدگی گرچه برای نظارت بر کار دادگاه‌ها و احقاق حق مفید است، اما آیین رسیدگی به آن، پیچیده، مبهم و غیرشفاف است و برای همة مردم قابل دسترسی نیست. به‌علاوه این شیوة رسیدگی با قواعد عمومی رسیدگی ازجمله قاعدة احترام به حقّ دفاع، قاعدة علنی بودن و شفافیت دادرسی، قاعدة آیینی بودن رسیدگی، قاعدة سلسله مراتب دادگاه، قاعدة استقلال قاضی، قاعدة تساوی مردم در برابر قانون، مخالف است. در این مقاله سعی شده این ماده با قواعد دادرسی تطبیق داده شده و مورد نقد و بررسی قرار گیرد

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Implementation of Article 477 of the Law Code of Criminal Procedure

نویسنده [English]

  • kheyrollah hormozi

Associate Professor, Department of Private Law, Allameh Tabataba’i University, Tehran, Iran

چکیده [English]

Article 477 of the Code of Criminal Procedure allows the head of the judiciary and other officials in the judiciary to, If they find the vote illegal, re-examine it through the methods available to them in Sharia, and if they recognize opposition to the Shari'a, the head of the judiciary allows the retrial. In this case, the authority for the retrial will be one of the branches of the Supreme Court among the branches that have been assigned to this matter. Although this procedure is useful for overseeing the work of the courts and protecting rights, the procedure is complex, vague and opaque, and not accessible to all people. In addition, this method is contrary to the general rules of procedure, including the rule of respect for the right to defense, the rule of openness and transparency of the proceedings, the rule of procedure, the rule of court hierarchy, the rule of judges independence, the rule of equality of the people before the law. In this article, an attempt has been made to adapt this article to the rules of procedure and to review it

کلیدواژه‌ها [English]

  • Opposition to Sharia Law
  • Ordering retrial
  • Respect for the Right to Defense
  • Openness and Transparency in the Proceedings
  • Hierarchy of Courts
  • Equality of People Before the Law
آشتیانی، میرزا محمدحسن، کتاب القضاء، (قم: انتشارات هجرت،  ۱۳۶۳).
جوادی آملی، آیت الله عبدالله، ادب قضا در اسلام، چاپ اول، (قم: مرکز نشر اسراء،۱۳۹۰).
جعفری لنگرودی، محمدجعفر، مبسوط در ترمینولوژی حقوق، جلد چهارم، (تهران: کتابخانه گنج دانش، ۱۳۹۳).
 خالقی، علی، نکته‌ها در قانون آیین دادرسی کیفری، چاپ پنجم، (تهران: شهر دانش، 1394).
دشتی، محمد، نهج‌البلاغه، چاپ نهم،( تهران: مؤسسه فرهنگی تحقیقاتی امیرالمؤمنین، انتشارات پیام عدالت، ۱۳۸۷).
شمس، عبدالله، آیین دادرسی مدنی، جلد دوم، چاپ اول، (تهران: نشر میزان، ۱۳۸۱).
شمس، عبدالله، آیین دادرسی مدنی، جلد دوم، چاپ دوم، (تهران: نشر میزان، 1380).
کاتوزیان، ناصر، مبانی حقوق عمومی، چاپ اول، (تهران: نشر دادگستری، 1387).
محسنی، حسن، اداره جریان دادرسی، چاپ سوم، (تهران: شرکت سهامی انتشار، 1396).
متین دفتری، احمد، آیین دادرسی مدنی و بازرگانی، جلد دوم، چاپ اول، (تهران: مجمع علمی و فرهنگی مجد، ۱۳۷8).
نهرینی، فریدون، اعاده دادرسی به تشخیص رئیس قوة قضائیه، چاپ دوم، (تهران: کتابخانه گنج دانش،۱۳۹۱).
هاشمی، سید محمد، حقوق اساسی جمهوری اسلامی ایران، جلد دوم، چاپ سوم، (تهران: نشر دادگستر، .۱۳۷۷).
ب) عربی
خراسانی، محمدکاظم، کتاب بحوث فی القضاء، (قم: مؤسسه النشر الاسلامی، ۱۴۳۳ ه‍. ق).
رشتی، الحاج میرزاحبیب‌اله، کتاب القضا،  (قم: دار القرآن الکریم،1401هجری قمری).
شیخ طوسی، مبسوط؛ سلسله الینابیع الفقهیه، جلد ۲، (تهران: المکتب المرتضویه، ۱۳۶۳).
جمال الدین المقداد بن عبدالله، السیوری، کنز العُرفان فی فقه القرآن، چاپ سوم، (تهران: انتشارات مرتضوی، ۱۳۶۵).
عراقی، الشیخ ضیاء‌الدین، کتاب القضاء؛ وجوب احضار الخصم عند الحاکم، ((نجف: مؤسسه معارف اسلامی امام رضا (ع)، بی تا).
عاملی، شیخ محمد بن الحسن الحر، تفصیل وسایل الشیعه الی تحصیل مسائل الشریعه، الطبعه الاولی، الجز ۲۷، (قم: مؤسسه آل البیت لاحیاء التراث، ۱۴۱۳ ه‍. ق.).
لنکرانی، محمدالفاضل، تفصیل الشریعه فی شرح تحریر الوسیله؛ القضاء و الشهادات، (قم: مرکز فقه الائمه الاطهار علیهم السلام، ۱۴۲0ق).
موسوی الأردبیلی، السید عبدالکریم، فقه القضاء، الجزء الثانی، الطبعه الثانیه، (قم: مؤسسه النشر لجامعه المفید، ۱۴۲۳ هجری قمری).
مروارید، علی‌أصغر، سلسله الینابیع الفقهیه؛ شرایع الاسلام فی مسائل الحلال و الحرام، جلد ۳۳، چاپ اول، (بیروت: دار التراث / الدار الإسلامیة،  1410هجری).
مروارید، علی‌اصغر، سلسله الینابیع افقهیه؛ القضاء و الشهادات، الجزء ۳۳، (بیروت: مؤسسه فقه الشیعه، ۱۴۱۳ ه‍جری).
الاردبیلی، احمد بن محمد ، زبده البیان فی احکام القران، (تهران: المکتبه المرتضویه لاحیاء الآثار الجعفریه، بی تا).
النجفی، محمدحسن، جواهر الکلام فی شرح شرائع الاسلام، (بیروت: مؤسسه المرتضی العالمیه (دار المورخ العربی) ۱۴۱۲ ه‍. ق.).