Document Type : Research Paper
Authors
Abstract
In European law and Common Law, on the basis of consumer protection, unfair
contractual terms are subject to specific regulation. In domestic law, lack of
such regulation can clearly be observed. According to general principles of
contract law, these terms seem to be valid. As far as article “46” of Electronic
Commerce Act of I.R.Iran is concerned, unfair terms, which are harmful to
consumers, are not effective. Nevertheless, due to the specific and protective
basis of E-consumers, this provision does not apply to other cases, and
therefore, it is not possible to refer to fairness under any rubric due to the lack
of enforceability. In addition, although the principle of freedom of contract, the
theory of the ‘will’ parties and the necessity of contract indicate the validity of
these terms, judges, in litigation, could deal with dispute resolution based on
fairness. The Unfair Terms in Consumer Contracts Directive 93/13/EEC is
European Union Directive (then called European Economic Community
Directive) which governs the use of surprising or onerous terms used in order to
deal with consumers
Keywords
- اسکینی، ربیعا، ( 1388 )، حقوق تجارت، شرکت های تجاری ، ج دوم. تهران، انتشارات
سمت.
- انصاری، علی، ( 1388 )، تئوری حسن نیت در قرارداده.ا تهران، انتشارات جنگل.
- اوصیاء، پرویز، ( 1375 )، تحولات حقوق خصوص . ی تهران، انتشارات دانشگاه تهران.
- ایزانلو، محسن، ( 1390 )، شروط محدود کننده و ساقط کننده مسئولیت در قرارداده.ا
تهران، انتشارات شرکت سهامی انتشار.
- بابایی، ایرج، ( 1388 )، حقوق بیم.ه تهران، انتشارات سمت.
- بنی یعقوب، جواد، ( 1379 )، فرهنگ واژگان و اصطلاحات حقوقی، اقتصادی و ادار . ی
تهران، موسسه فرهنگی و پژوهشی نظر.
- بیگدلی، سعید، ( 1386 )، تعدیل قراردا.د تهران، انتشارات میزان.
- تقیزاده، ابراهیم، ( 1389 )، حقوق حمل و نقل دریای . ی تهران، انتشارات مجد.
- جعفری لنگرودی، محمد جعفر، ( 1386 )، ترمینولوژی حقو . ق تهران، انتشارات گنج
دانش.
1390 )، فلسفهی حقوق مدن . ی جلد اول، تهران، انتشاراتگنج ) ،____________ -
دانش.
1393 )، تئوری موازن.ه تهران، انتشارات گنج دانش. ) ،____________ -
- جنیدی، لعیا، ( 1378 )، نقد و بررسی تطبیقی قانون داوری تجاری بین الملل . ی تهران،
انتشارات دانشگاه تهران.
- دمیرچیلی، محمد، حاتمی، علی و قرائی، محسن( 1380 )، قانون تجارت در نظم حقوقی
کنون . ی تهران، انتشارات خلیج فارس.
- دهخدا، علی اکبر، ( 1373 )، لغت نامه. تهران، انتشارات دانشگاه تهران.
- سماواتی،حشمت ا...، ( 1374 )، حقوق رقابت تجارت . ی تهران، انتشارات فردوسی.
- شهیدی، مهدی ، ( 1386 )، آثار قرادادها و تعهدا . ت تهران، انتشارات مجد.
1388 (الف) )، تشکیل قراردادها و تعهدا . ت تهران، انتشارات مجد. ) ،_________ -
1388 (ب) )، اصول قراردادها و تعهدا . ت تهران، انتشارات مجد. ) ،_________ -
38
فصلنامه پژوهش حقوق خصوصی، سال سوم، شماره دهم، بهار 1394
- شیروی، عبدالحسین، ( 1388 )، حقوق تطبیق . ی تهران، سمت.
1389 )، حقوق تجارت بینالمل . ل تهران، انتشارات سمت. ) ،___________ -
- صالحیراد، محمد، ( 1390 )، آئین نگارش آراء قضائ . ی تهران، انتشارات مجد.
- صفایی، سید حسین، ( 1388 )، قواعد عمومی قرارداده.ا تهران، انتشارات میزان.
- صفایی، سید حسین، و همکاران، ( 1387 )، حقوق بیع بینالمللی با مطالعه تطبیق . ی تهران،
انتشارات دانشگاه تهران.
- عمید، حسن، ( 1379 )، فرهنگ فارسی عمی . د تهران، امیرکبیر.
- عمید زنجانی، عباسعلی، ( 1390 )، قواعد فقه، بخش حقوق خصوص . ی جلد اول، تهران،
انتشارات سمت.
- قاسم زاده، سید مرتضی، ( 1378 )، مبانی مسئولیت مدن . ی تهران، دادگستر.
1386 )، اصول قراردادها و تعهدا . ت تهران، انتشارات دادگستر. ) ،______________ -
- کاتوزیان، ناصر، ( 1377 )، فلسفه حقو . ق جلد دوم، تهران، انتشارات شرکت سهامی انتشار.
1384 (ب))، مسئولیت ناشی از عیب تولی . د تهران، انتشارات دانشگاه ) ،_________ -
تهران.
1386 )، مقدمه علم حقوق و مطالعه در نظام حقوقی ایرا . ن تهران، ) ،_________ -
انتشارات سهامی انتشار.
1387 (ب))، گامی به سوی عدالت. جلد سوم، تهران، انتشارات میزان. ) ،_________ -
1388 )، قواعد عمومی قرارداده.ا جل د اول، تهران، انتشارات شرکت ) ،_________ -
سهامی انتشار.
1389 )، قواعد عمومی قرارداده.ا جلد دوم، تهران، انتشارات شرکت ) ،_________ -
سهامی انتشار.
1385 )، قواعد عمومی قرارداده.ا جلد سوم، تهران، انتشارات شرکت ) ،_________ -
سهامی انتشار.
1390 )، قواعد عمومی قرارداده.ا جلد چهارم، تهران، انتشارات شرکت ) ،_________ -
سهامی انتشار.
- کاظمپور، سید جعفر، ( 1392 )، راهکارهای حمایت از طرف ضعیف قراردا.د تهران،
فکرسازان.
جایگاه شروط غیرمنصفانه در حقوق ایران 39
مطالعهی تطبیقی بین حقوق ایران و فرانسه در خصوص حق » ،( - کریمی، عباس، ( 1390
حقوق مدنی تطبیقی، به قلم گروهی از .« موضوع سوء استفاده در حقوق قراردادها
نویسندگان، تهران، انتشارات سمت.
- لطفی، اسدا...، ( 1389 )، عقد وکال . ت تهران، انتشارات جاودانه.
- محقق داماد، سید مصطفی، ( 1387 )، قواعد فقه، بخش مدن . ی تهران، مرکز نشر علوم
اسلامی.
- واحدی، قدرت ا...، ( 1386 )، مقدمه علم حقو . ق تهران، انتشارات میزان.
- اولوآ، ژان کاله، و تامپل، آنری، ( 1393 )، حقوق مصر . ف ترجمه مجید ادیب، تهران،
( انتشارات میزان. ( 2010
- وایت تیکر، سیمسون، ( 1385 )، اصول قراردادها در حقوق فرانس.ه ترجمه حسن ره پیک،
( تهران، انتشارات خرسندی. ( 1998
فصلنامه حقوق .« عدالت به مثابه قاعده فقهی و حقوقی » ،( - اصغری، سید محمد، ( 1388
.1- دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران، دوره 39 ، شماره 1، صص 21
حسن نیت در اجرای قرارداد » ،( - اصغری آقمشهدی، فخرالدین و حمیدرضا ابویی، ( 1389
فصلنامه حقوق دانشکده حقوق و علوم سیاسی دا نشگاه تهران . .« در حقوق انگلیس و ایران
.1- دوره 40 ، شماره 2، صص 20
.« انعقاد قرارداد الکترونیک و حمایت از مصرف کننده » ،( - بختیاروند، مصطفی، ( 1390
فصلنامه حقوق دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران، دوره 41 ، شماره 1، صص
.115-125
دین و ارتباطات، زمستان .« تاریخچه تدوین قانون مدنی » ،( - بهرامی احمدی، حمید، ( 1383
.33- 1383 ، شماره 24 ، صص 52
.« مؤلفه های غیرمنصفانه بودن قرارداد » ، - ساردویی نسب، محمد، کاظم پور، سید جعفر
.37- مجله حقوقی دادگستری، شماره 75 ، صص 73
نظریه غیرمنصفانه و خلاف وجدان بودن شروط قراردادی » ،( - شیروی، عبدالحسین، ( 1381
مجله مجتمع آموزش .« در حقوق کامن لا با تأکید بر حقوق انگلستان، آمریکا و استرالیا
.5- عالی قم. شماره 14 ، صص 43
نقش قراردادهای استاندارد (نمونه) در تجارت بینالمللی » ،(1378) ،____________ -
40
فصلنامه پژوهش حقوق خصوصی، سال سوم، شماره دهم، بهار 1394
مجله مجتمع آموزش عالی قم، شماره .« و مقایسه آن با قراردادهای الحاقی در حقوق داخلی
.61- 2، صص 76
مجله ،« حسن نیت در اجرای قراردادها و آثار آن » ،( - صالحیراد، محمدحسین، ( 1387
.89- حقوقی دادگستری. شماره 26 ، صص 116
برداشت تئوریک بر دخالت دولت در محدود کردن آزادی » ،( - طجرلو، رضا، ( 1387
فصلنامه حقوق دانشکده حقوق و علوم .«( قرادادها (با رجوع به سیستم حقوقی انگلیس
.191- سیاسی دانشگاه تهران، دوره 38 ، شماره 3، صص 209
فصلنامه حقوق دانشکده حقوق .« قواعد انصاف در نظام کامنلا » ،( - عادل، مرتضی، ( 1389
.179- و علوم سیاسی دانشگاه تهران، دوره 40 ، شماره 1، صص 192
تحقیقات حقوقی .« معنا و مفهوم حسن نیت در قراردادها » ،( - عباسی، اسماعیل، ( 1386
.71- آزاد، پاییز و زمستان 1386 ، شماره 2، صص ، 98
مطالعات .« اصل آزادی قراردادی، قراردادها و شروط غیرعادلانه » ،( - قنواتی، جلیل، ( 1389
85 ، پاییز و زمستان 1389 ، صص / اسلامی، فقه و اصول، سال چهل و دوم، شماره پیاپی 1
.135-157
فصلنامه تأمین .« عدالت در زندگی اجتماعی و حقوقی » ،( - کاتوزیان، ناصر، ( 1379
.15- اجتماعی، سال دوم، شماره 4، صص 30
دیدگاه هایی .« حقوق اجتماعی در اندیشههای حقوقی » ،(( 1384 (الف ) ،_________ -
در حقوق تأمین اجتماعی (مجموعه مقالات)، تهران، موسسه فرهنگی-هنری آهنگ آتیه.
محدودیتهای آزادی قراردادی بر مبنای حمایت از » ،(( 1387 (الف ) ،_________ -
، فصلنامه حقوق دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران، دوره 38 .« مصرفکننده
.327- شماره 3، ص 342
.« حسننیت در حقوق ایران » ،( - کاتوزیان، ناصر، و عباس زاده، محمد هادی، ( 1392
فصلنامه حقوق دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران، دوره 43 ، شماره 3، صص
.167-186
پایاننامهها
پایاننامه .« بررسی فقهی، حقوقی قاعده عدل و انصاف » ،( - دادخواه، علی، ( 1389
کارشناسی ارشد، با راهنمایی دکتر علی مظهرملکی، دانشکده الهیات و معارف اسلامی
جایگاه شروط غیرمنصفانه در حقوق ایران 41
دانشگاه تهران.
پایان نامه کارشناسی ،« جایگاه انصاف در حقوق ایران » ،( - محمدی یزدانی، علی، ( 1380
ارشد، با راهنمایی دکتر نجادعلی الماسی، دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران.
ب- عربی
- انصاری، مرتضی، ( 1415 )، المکاسب. قم، مجمع الفکر اسلامی.
1419 )، المکاسب. جلد چهارم. قم، مؤسسۀ الهادی. ) ،_________ -
- بستانی، معلم بطرس، ( 1987 م)، محیط المحیط. بیروت، مکتبه لبنان.
، - حلّی علامه، حسن بن یوسف بن مطهر اسدی، ( 1409 ه ق)، قواعدالاحکام، ج 2
دارالاضواء. قم.
- خمینی، روح ا...، (بیتا)، الرسائل. قم، موسسه مطبوعاتی اسماعیلیان.
- طباطبائی یزدی، سید محمد کاظم، ( 1414 ه ق )، تکمله العروه الوثقی . 2 جلدی، قم،
موسسه داوری.
- فیومى، احمد بن محمد مقرى، (بیتا)، المصباح المنیر فی غریب الشرح الکبیر للرافعی،
چاپ اول، انتشارات منشورات دارالرضی، قم.
- نوری، میرزاحسن، (بیتا)، مستدرک الوسایل. تهران.
ج- لاتین
-Barker, David and Padfield, Colin, (2007), Law Made Simple. Tehran، Jamal
AL-Hagh press.
- Ben-Shahar, Omri, (2011), Fixing Unfair Contracts, Stanford Law Review,
Vol. 63،869, April, 2011
- Borselli, Angelo,(2011), Unfair Terms In Insurance Contracts, The European
Insurance Law Review, 2-2011
- Clerk, (1983), Tort. London، sweet and Maxwell.
- Gouilloud, Remond, (1988), Martime. Droit Martime، pedone
- Hunt, Martin, (2000), A Level and As Level Law. Tehran، Majd Publication.
- Kaye,Tim, (1995), "Implement An EC Directive on Unfair Terms"
- Available، http،//www.webjcli.ncl.ac.uk/articles3/kaye3.rtf, last visited on،
42
فصلنامه پژوهش حقوق خصوصی، سال سوم، شماره دهم، بهار 1394
2014/10/20
- Monhan, Geoff, (2001), Essential Contract Law. Sydney، Carendish Pulishing.
- Nebbia, Paolisa, (2007), Unfair Contract Terms in European Law، A Study in
Comparative and Ec Law. Oxford، Hart Publishing.
- Paterson, Jeannie, (2009), The Australian Unfair Contract Terms Law،The Rise
of Substantive Unfairness As Aground For Review of Standard Form Consumer
Contracts, Melbourne University Law Review, Vol 33(3)
- Schulte-Nölke, Hans & Twigg-Flesner, Christian & Ebers, Martin, (2007), EC
Consumer Law Compendium، The Consumer Acquis and its Transposition in
the Member States. Munich، Europian Law Publishers.
- Sims, Alexandra, (2013), Unfair Contract Terms، A New Dawn in Australia
and New Zealand?, Monash University Law Review, Vol. 39. Issue 3
- Tetley, William, (1998), Marine cargo claims.Canada، international shipping
publication.
- Winn, Jane K. and Webber, Mark, (2006), The Impact of EU Unfair Contract
Terms Law on U.S. Business-to-Consumer Internet Merchants, The Business
Lawyer, Vol. 62, November
د- سایتهای اینترنتی
قابل مشاهده در، .« قاعدة فقهی - حقوقی انصاف » ،( - آل اسحاق خوئینی، زهرا، (بیتا
http،//www.isum.ac.ir/downloads/ghaede_ensaf.pdf 93/06/ مشاهده شده در، 12
-www.ical.ir last visited on، 2013/06/11
- www.ghavanin.ir last visited on، 2013/06/21
- www.legislation.hms.gov.uk last visited on، 2013/07/11
- www.uncitral.org last visited on، 2013/07/02
- www.isum.ac.ir last visited on، 2013/06/12
)