نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• ابوالفضل هدایتی محبوب ¹
• محمدحسن اسدی ²

¹ کارشناسی ارشد حقوق خصوصی/ دانشگاه بوعلی سینا

² استادیار حقوق خصوصی - دانشگاه بوعلی سینا همدان

چکیده

خسارت‌های وارده ناشی از جرم در حقوق ایران ازجمله در ماده 14 قانون آیین دادرسی کیفری جدید به مادی، معنوی و منافع ممکن‌الحصول تقسیم‌شده است. با توجه به تصویب این قانون که تحولی در پاره‌ای از قواعد مسئولیت مدنی می‌باشد، از موارد قابل انتقاد آن خارج کردن خسارت ناشی از جرائم موجب دیه و تعزیرات منصوص شرعی از شمول اصل جبران کامل خسارات است، بدون آنکه تعریفی جامع از خسارت معنوی و تعزیرات منصوص شرعی ارائه داده باشد.
مطالبه خسارت معنوی و منافع ممکن‌الحصول در جرائم موجب تعزیرات منصوص شرعی و دیه فقط در مواردی که حکم به خسارت مالی نباشد، امکان‌پذیر است. محدودیت اعمال‌شده در تبصره 2 ماده 14 ق.د.ک. جدید شامل منفعت ازدست‌رفته در جرائم علیه اموال نبوده و می‌توان آن را مطالبه کرد و مصادیق تعزیرات منصوص شرعی با توجه به روایات، نمی‌تواند شامل از دست رفتن منافع ممکن‌الحصول شود و در جرائم موجب قصاص، حد و تعزیر غیرمنصوص، منافع ممکن‌الحصول و خسارت معنوی قابل مطالبه و مطابق ماده 14 منظور مقنن جبران خسارت معنوی به وجه مادی و غیر آن است.
 
 

کلیدواژه‌ها

• مسئولیت مدنی
• ضرر و زیان
• خسارت معنوی
• منافع ممکن­الحصول
• تعزیرات منصوص شرعی

عنوان مقاله [English]

a criticism of article 14 of criminal procedure law

نویسندگان [English]

• Abolfazl hedayati mahbob ¹
• Mohammad Hassan Asadi ²

¹ Master of science private law of Bu-Ali Sina University

² Assistant Professor private law of Bu-Ali Sina University

چکیده [English]

 In Iranian law and in accordance with Article 14 of the new Criminal Procedure Code, losses resulting from a crime are divided into material, spiritual and possible profits. This Code has made a significant change to some rules on civil liabilities. Having said that, it may be criticized on the ground that it excludes the compensation caused by crimes leading to mulct (Diyah) and authoritative legal Ta’zir from the full compensation principle without providing a comprehensive definition for spiritual losses and without proposing an accurate definition and example for authoritative legal Ta’zir.
Claim for spiritual and possible profits losses leads to authoritative legal Ta’zir.  Mulct shall happen in cases in which the sentence is not a financial loss and its compensation is sentenced to be non-financial. The limitation applied by Note2 in Article14 does not include the lost profits in crimes against properties and hence it can be claimed. The authoritative legal Ta’zir instances, based on Narratives, may not include losing possible profits, and in crimes causing retaliation, Haad (punishment by lash), non-authoritative legal Ta’zir of possible profits and spiritual losses, it will be claimed. According to Article14 of new Criminal Procedure Code, the legislator refers to compensation for spiritual losses in a material or other ways.
 

کلیدواژه‌ها [English]

• Possible
• Profits
• Authoritative
• Legal
• Ta’zir