طیبه صاحب
چکیده
استانداردهای مقرر در موافقت‌نامه جنبه‌های تجاری حقوق مالکیت فکری، عمدتاً برمبنای فایده‌گرایی و با توجه به ملاحظات اقتصادی، به تصویب رسیده‌اند. مبنایی که در ادبیات فلسفی، به دلیل محور قرار دادن یک ارزش خاص، به‌عنوان «وحدت‌گرایی ارزشی» شناخته می‌شود. این در حالی است که در نظام بین‌المللی حقوق مالکیت فکری و در میان جوامع ...
بیشتر
استانداردهای مقرر در موافقت‌نامه جنبه‌های تجاری حقوق مالکیت فکری، عمدتاً برمبنای فایده‌گرایی و با توجه به ملاحظات اقتصادی، به تصویب رسیده‌اند. مبنایی که در ادبیات فلسفی، به دلیل محور قرار دادن یک ارزش خاص، به‌عنوان «وحدت‌گرایی ارزشی» شناخته می‌شود. این در حالی است که در نظام بین‌المللی حقوق مالکیت فکری و در میان جوامع مجری آن بهویژه در کشورهای درحالتوسعه، ارزشهای دیگری همچون حفظ حریم خصوصی اشخاص و یا عدالت و انصاف نیز به یک درجه از اعتبار خودنمایی میکنند. حقیقتی که به کثرتگرایی ارزشی میانجامد و ازنظر فلسفی، در سطح بین‌المللی بهویژه در چارچوب موافقت‌نامه تریپس، مبنایی برای حمایت حقوق مالکیت فکری از دانش سنتی، نمودهای فرهنگعامه و منابع ژنتیک فراهم میکند. در این مقاله، ابتدا دیدگاههای موجود در خصوص کثرتگرایی و وحدت‌گرایی ارزشی بیان می‌شود و سپس دلایل توجیهکننده لزوم کثرتگرایی در نظام بین‌المللی حقوق مالکیت فکری بهویژه در رابطه با حمایت از منابع ژنتیک، دانش سنتی و نمودهای فرهنگعامه تشریح می‌شود و درنهایت بهمنظور فراهم کردن زمینه اجرای این نظریه، شاخصهایی برای اجرای آن در عمل پیشنهاد می‌شود.
